Erdal KUDİŞ
Fransa’da ilk turu 12 Haziran ve 2’nci turu ise 19 Haziran’da olmak üzere milletvekilli seçimleri olacak. Nisan ayında yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerini rahat kazanan Macron’un partisi bu seçimlerde sol blok karşısında zor durumda kalacak görünüyor.
Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunu Ukrayna savaşı ve solun birleşememesi sayesinde rahat geçen Macron, 2’nci turda aşırı sağcı faşist Marine Le Pen’in oy artırmasına rağmen kazanmıştı. Sol partilerin birleşmemesi nedeniyle sol adaylardan Jean Luc Melanchon çok az farkla 3’ncü olmuştu. Melanchon herhangi bir sol parti ile bile ittifak yapabilseydi 2’nci tura kalabilirdi. Bunun gerçekleşmemesinin nedenlerinden biri Melanchon’un benmerkezci tavrıydı. Diğer taraftan solun genel hastalığı da etkili oldu. Solun bu şekilde yenilgiye uğraması sol seçmenler tarafından çok eleştirildi ve eleştiriler sonuç verdi. Melanchon’un çağrısı ile sol partiler milletvekili seçimlerinde ittifak arayışına girdi. Yapılan tartışmalar sonrasında 4’lü bir ittifak kuruldu. Melanchon’un partisi Boyun Eğmeyenler, Komünist Parti, Sosyalist Parti ve Yeşiller’den oluşan sol blok bu sayede milletvekili seçimlerinde favori durumuna geldiler.
Macron Neden Kaybediyor?
Yeni adıyla Rönesans Partisi’nin lideri Emanuel Macron önceki seçimlerde Sosyalist Parti’nin içinden çıkıp kendi partisini kurmuştu. Sosyalist Parti yalnızca isminde sosyalist aslında ise tipik bir sosyal-demokrat partidir. Sosyalist Parti ve merkez sağ partilerin politikalarından memnun kalmayan Fransız halkı yeni bir hareket başlatan Macron’dan umutlanmış ve bu umut Macron’a oy olarak gelmişti. Tanıtımını büyük medya grupları ve Amerikan Mc Kensey danışma şirketinin yapması da duyurulmasında etkili oldu. Macron hem cumhurbaşkanlığını hem de milletvekilliği seçimlerini büyük bir farkla kazandı. Ancak sonrasında gerçek yüzünü yani zengin sömürücülerin cumhurbaşkanı olduğunu gösterdi.
Macron işçi ve emekçilerin aleyhine ve Fransız zenginlerinin lehine kararlar aldı. Sarı Yelekiler eylemi Macron döneminde başladı. Macron’un eylemleri bastırmak için kullandığı polis şiddeti Fransız politikasında çok az görülmüştü. Sağlık, ulaşım ve eğitim alanında özelleştirmeler en çok Macron döneminde artı. Macron’un çalışma yasasında ve işsizlik maaşlarında çıkardığı yasalar hep emekçilerin aleyhine oldu. Korona döneminde anti-demokratik kararlar aldı ve çok tartışıldı. Son olarak yeni emeklilik yasası ile emeklilik yaşını 65 yaşına çıkartma kararı aldı. Mc Kensey danışma şirketi ile kurduğu ilişki ise seçimler öncesinde büyük ses getirdi. Macron bu nedenlerle cumhurbaşkanlığı seçimlerinde önceki başarıyı gösteremedi ve oy kaybetti. İkinci turda sol bir aday kalmış olsaydı kazanmakta daha da zorlanabilirdi. Başta Boyun Eğmeyenler hareketi olmak üzere sol muhalafetin sayesinde emekçilerin aleyhinde ve anti-demokratik yasalar halk tarafından öğrenildi. Muhalafetin tepkilerine rağmen çıkan yasalar nedeni ile Macron’a duyulan güven azaldı. 12 Haziran’da yapılacak seçimlerde sol blok sürpriz yapabilir.
Önce Sol Blok seçimleri alabilir mi?
Sol partiler ise cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yaptıkları hatayı düzeltircesine birleşerek ittifak yapma kararı aldılar.
Sol blok’un taleplerine bakalım: Korona döneminde sağlık sistemi iflas etmişti. Bunun nedeni uzun dönemdir hastanelere ayrılan bütçenin sürekli kısılmasıydı. Macron hükümeti döneminde ise bu tavan yaptı. Ayrıca hastanelerde yatak sayısı ve çalışan sayısı sürekli azaltıldı. Bu durum korona döneminde yeterli yatak ve sağlık çalışanı eksikliği ile gün yüzüne çıktı. Sağlıkçılar korona öncesinde ve sonrasında bu duruma karşı sürekli eylemler yaparak tepkilerini gösterdiler. Korona döneminde baskı ve zor çalışma şartlarına dayanamayan bazı çalışanlar istifa ederken diğerler ise eylemlerini pasif olarak devam ettirdiler.
Sol blok yeniden hastahanelere ayrılan bütçenin artırılacağını ve sağlık çalışanlarının durumlarının iyileştirileceğini belirtiyor. Benzer şekilde eğitin sisteminin de ciddi bir reformdan geçirileceği ve eğitime ayrılan bütçede artış yapılacağı belirtiliyor. Macron döneminde çıkarılan ve çalışanların aleyhine olan yasaların gözden geçirileceği, haksızlıkların düzeltileceği vaadinde bulunuluyor. Macron’un 65 yaşına çıkartmak istediği emeklilik yaş sınırını 60 yaşına indirecekleri sözünü veriyorlar. Macron döneminde düşürülen ve zorlaştırılan asgari ücret alımında iyileştirmelerde bulunacağı belirtiliyor.
Ekolojik programları da genelde beğenilen sol blok, nükleer santral yerine alternatif enerji arayışlarına gidileceğini belirtiyor. Ekonomi ve çevre konularındaki programları uzmanlar tarafından beğenilen sol blokun programının 1936 yılındaki Halk Cephesi’nin programı gibi demokratik ve gerçekçi bir program olduğu belirtiliyor. Milletvekil adayları da genel de işçi mücadelesinde öne çıkmış sol ve toplumun ilerici kesiminden oluşuyor.
12 Haziran’da ilk turu yapılacak milletvekili seçimlerinin sağ ve sol cephe arasında geçeceği ve solun uzun bir aradan sonra seçim başarısına bu kadar yakın olduğu bir seçim olması bekleniyor. Sol Blok kazanırsa sadece Fransa politikasında önemli değişiklik olmayacak aynı zamanda dünya politikasında da değişiklikler olacak. AB ve NATO’ya farklı bir bakış olacağı gibi Ukrayna savaşına karşı tutumda da değişiklik olası beklentiler arasında.
Ne Yapmak Gerekiyor?
Politikacıların seçimler öncesinde verdikleri sözleri sonrasında genelde tutmadıkları biliniyor. Gene de bu taleplere sahip çıkmak halka önemli bir mesaj olacaktır. Seçim başarısı halinde taleplerin bir kısmı dahi yerine getirilse mücadeleyi ileriye taşımaya yardımcı olabilir. Talepler yerine getirilmediği durumda ise emekçilerin tepki göstermeleri ve mücadeleye daha ısrarlı devam etmeleri gerekir. Aynı zamanda sol blokun kazanması başka ülkelerdeki sol hareketlere de umut verecek ve solun gelişmesine fayda sağlayacaktır.
Oy hakkı olan bütün göçmenlerin sandığa gitmeleri ve sol bloka oy vermeleri de ayrıca önemlidir.
