Odak Dergisi
Bilindiği gibi Türkiye solu, hepsi de Marksist çizgideki çeşitli örgütlerden oluşmaktadır. On yıllardır sürmekte olan bu parçalılık, büyük ihtimalle devrimden sonra da devam edecektir. Peki, bu durumda devrimci örgütleri ortaklaştıracak kurumlara ve sol içinde yaşanan sorunların çözümüne yardımcı olacak bir hukuk kurumuna neden sahip değiliz? Hiç mi sorun yaşamıyoruz? Örgüt içinde ve örgütler arasında yaşanan sorunları, örneğin sol içi çatışmaları, taciz iddialarını nasıl çözüyoruz? Sorunun üstünü mü kapatıyoruz; insanları yargısız ve keyfi biçimde mi cezalandırıyoruz, yoksa sorunu beğenmediğimiz burjuva mahkemelerine mi havale ediyoruz?
Mevcut Durum: Belirsizlik, Keyfilik ve Ağır İhlaller
Devrimci örgütlerin ve bireylerin çalışmalarının, kendi iç ilişkilerinin ve birbirleriyle ilişkilerinin çerçevesini belirleyen ortak değerlere sahip olmak, solda güç birliği ve koordinasyon açısından büyük önem taşımaktadır. Her bir örgütün ve her devrimcinin benimsediği sosyalist değerler, Marksist görüşlerimiz ve örgütlerin tüzükleri ve gelenekleri elbette yol göstericidir. Ancak bunlara rağmen çok önemli ihlaller söz konusudur. Ne yazık ki solda bu konuda belirsizlik ve hatta keyfilik bulunuyor.
Çok ciddi olaylar yaşandı: Sol içi çatışmalarda birbirimizi öldürdük. “Bu mahalle benimdir, diğer örgütlere yasaklıyorum” deyip şiddet kullanılması durumları yaşandı. Bazen araştırmadan, sorgulamadan “ajan” dedik; teşhir ettik, infaz ettik. Hatta ‘devrimci adalet’ adına işkenceyle sorgulayıp öldürülenler oldu. Tacizci diye kamera çekimi eşliğinde tokatlanan, aşağılanan ve doğruluğu anlaşılamadan gerçekleşen bu teşhirler sonucunda intihar edenler oldu. Örgütler içinde hırsızlık iddiaları oldu; örgütün olanaklarını kişisel çıkarına kullananlar olduğu söylendi. Mali sorunların çözümünde devrimci kültüre aykırı yöntemlerin tercih edildiği iddia edildi. Örgüt içi bölünmelerde de ciddi sorunlar yaşandı: Örgüt isminin, kaynakların vb. hangi tarafta kalacağı çatışma konusu olabildi. Karşılıklı olarak birbirini örgüt saymamak, hatta ajanlıkla suçlamak yoluna gidildi.
Ancak tarafların bir araya getirilip iddiaların geçerliliğinin sorgulandığı kalıcı bir mekanizma ne yazık ki yaratılamadı.
Burjuva Hukukuna Alternatif İhtiyacı ve Bazı Pratikler
Burjuvazinin genel ve uzun vadeli çıkarlarını savunan hukuku; anlaşmazlıkları ele alan farklı mahkemeleri var. Karar beğenilmezse üst mahkemeler, o da olmazsa Anayasa Mahkemesi, oradan da uluslararası mahkemeler. Hatta devletler arası sorunlarda BM karar verebiliyor. Elbette muhalefetteki devrimcilerden, devlet olarak örgütlenmiş bir sınıf ile aynı hukuksal örgütlenme düzeyi beklenemez. Ancak sosyalist soldaki bu eksiklik, solun gelişmesini engelleyen sebeplerden biridir.
Odak Kollektifi, solun bu ihtiyacına yıllardır işaret ediyor. Hatta karşılaştığımız bir sorunu, tarafların rızasıyla bir mahkeme kurarak çözüme kavuşturduk. Kararı beğenmesek de kabul ettik. İncelenmesi gereken başkaca pratikler de yaşandığını biliyoruz.
Nasıl Bir Yol İzlemeli? Bağımsız ve Güvenilir Bir Heyet
Sosyalist hareketin ortak bir hukuksal örgütlenme ihtiyacı ortadadır. Bu örgütlenmenin, sosyalist sol üzerinde hegemonya kurma çabasındaki ulusal hareketten bağımsız olması çok önemlidir. Bu kurum, tek tek devrimci örgütlerin ya da bireylerin onu ele geçirme ya da yönlendirme çabalarına kapalı olmalıdır.
İşe başlamak için çok farklı ve hepsi de geçerli yollar bulunabilir. Sosyalist hareket içinde ortaya çıkmış olan acil bir sorunun görüşülmesi amacıyla, Marksist solda güvenilirliği ve yetkinliği kabul görmüş kişilerden oluşan bir heyet ile işe başlanabilir. Heyet, sorunu titizlikle araştırarak ve tarafları dinleyerek, soruna devrimci hareketin genel ve uzun vadeli çıkarları temelinde bir çözüm önerebilir. Süreç ve karar, tarafların ve devrimci kamuoyunun görüşüne sunulur.
Bağlayıcı olmayan, tavsiyelerde bulunan bir kurum, solda kalıcı bir hukuk oluşması yolundaki ihtiyacın anlaşılmasına ve bu yolda önemli mesafelerin alınmasına güçlü bir katkı yapabilir. Solda ortak hukukun oluşturulması süreci, devrimci nitelikteki uzmanların ve devrimci kamuoyunun katılımıyla ilerletilebilir.
Ortak Hukuk, Birlikte İş Yapma Kültürünü Geliştirir
İşe başlamak için sosyalist solda güvenilir ve yetkin birçok insanımız var. Bu aynı zamanda sosyalist solun birlikte iş yapma kültürünü ve birbirine olan güvenini de artıracaktır. Yeter ki solda kalıcı güç birliği ve koordinasyon isteyen devrimciler olarak, bu ihtiyaç doğrultusunda irade ve çaba içinde olalım.
