Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul, 17 Ekim Cuma günü Ankara’da Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile bir araya geldi. Görüşmenin ardından yapılan açıklamalarda iki ülke, başta Gazze, savunma sanayi, AB-Türkiye ilişkileri ve göç olmak üzere birçok alanda iş birliğini derinleştirmek isteklerini açıkladılar.
“Türkiye sadece NATO ortağı değil, aynı zamanda stratejik bir dost”
Wadephul, Türkiye’yi “iyi bir dost ve dış politikada stratejik ortak” olarak nitelendirdi. Türkiye’nin, İsrail ile Hamas arasında sağlanan ateşkeste oynadığı arabuluculuk rolünü “çok değerli” bulduğunu belirten Alman Bakan, Ankara’nın barış sürecinin devamında da yapıcı bir rol oynamasını beklediklerini ifade etti.
Dışişleri Bakanı Fidan ise, Türkiye’nin gerek “barış gücü misyonlarına katılım” gerekse insani yardımın ulaştırılmasında aktif rol almaya hazır olduğunu söyledi. İki ülke, Gazze için hazırlanan 20 maddelik barış planının tam olarak uygulanması ve insani yardımın kesintisiz ulaşması konusunda ortak görüş bildirdi.
Wadephul, Türkiye’nin Avrupa Birliği ile ilişkilerinde ilerleme arzusunu gördüğünü belirtti. Ancak bu sürecin kısa vadede tamamlanamayacağına dikkat çekerek, özellikle insan hakları ve hukukun üstünlüğü konularında reform çağrısı yaptı. Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanması gibi iç siyasete dair sorulara ise doğrudan yanıt vermekten kaçındığı belirtiliyor.
Savunma sanayinde iş birliği ve SAFE programı
Görüşmede öne çıkan başlıklardan biri, Avrupa Birliği’nin savunma sanayi kapasitesini artırmak amacıyla oluşturduğu SAFE adlı 150 milyar euroluk destek programı oldu. Diplomatik kaynaklara göre Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türkiye’nin bu fona katılım isteğini açıkça dile getirerek Almanya’dan iş birliği talebinde bulundu. Avrupa Birliği, 27 Mayıs’ta kabul ettiği SAFE Tüzüğü ile savunma tedarikini güçlendirmek amacıyla üye ülkelere mali kaynak sağlamayı hedefliyor. Aynı düzenleme, belirli şartları karşılayan AB üyesi olmayan ülkelerin de bu fona başvuru yapabilmesinin önünü açıyor.
Program, AB üyesi olmayan ülkelerin de belirli şartlar altında başvuru yapmasına olanak tanıyor. Ancak Türkiye’nin başvurusu, Yunanistan tarafından veto edilme riskiyle karşı karşıya. Avrupa’da bazı ülkeler ise Türkiye’nin savunma sanayindeki üretim kapasitesi nedeniyle SAFE programında yer almasını destekliyor. Son başvuru tarihi ise 30 Kasım.
Suriye ve göç
İki ülke, Suriye’de “istikrarın sağlanmasını” ve göçmenlerin güvenli bir şekilde geri dönüşünü ortak bir hedef olarak tanımladı. Almanya, Türkiye’nin Avrupa’nın dış sınırlarını koruma rolünü önemli bulduğunu ve iş birliğini artırmak istediğini dile getirdi.
