Çeviren: Ayhan Sarı
13 Ekim 1920’de, gazeteci Louise Bryant ve eşi John Reed, Lenin ile Moskova’da röportaj yapar. Ertesi gün görüşmeden seçilen kısımlar, Washington Times’da yayınlanır. Fakat metnin tamamı sadece Chicago’nun Yugoslav bir işçi gazetesi olan Znanije’de 20 Ekim 1920’de Hırvatça yayınlanır.
13 Ekim 1920, Moskova – Telgrafla
Vladimir Lenin, bugün Uluslararası Gazeteciler Bürosu’na bir röportaj verdi. Bizi eski bir mahkemenin geniş salonunda, bakanların şimdiki oturum için toplandıkları sırada kabul etti. Ne bir muhafız ne de herhangi bir seremoni vardı.
Lenin sade ve mütevazı bir biçimde giyinmişti. Kibar bir insandı; onunla yapılan konuşma canlı ve hayat doluydu. Amerikan politikasına dair derin bilgisini ve ilgisini gösteren sorular sordu.
Lenin’in masasının üzerinde, Çiftçi-İşçi Partisi’nin kongresini anlatan bir gazete bulunuyordu [1].
“Bu son derece önemli ve ilgi çekici bir olay,” dedi makaleye göz gezdirdikten sonra. “Eminim, gericiler bu insanlara Bolşevik diyorlardır.”
Lenin güldü ve ekledi:
“Bu ‘48 Komite’ grubu nedir? Onlar Amerikan Fabiyanistleri mi?” [2]
Daha sonra Rusya’ya yönelik Amerikan politikasına geçti:
“İlk olarak 1918’de Amerikalılara, özellikle de Albay Robins’e [3], Birleşik Devletler’in çıkarının Rusya’yla arasındaki dostane ilişkide olduğunu söyledim. Ticari ilişkilerin hem Amerika hem de bizim tarafımızdan istendiğini zaten belirttim. Biz yabancı sermayeye imtiyazlar tanıdık. Hâlihazırda Moskova’ya gelen Amerikan iş adamları bizimle aynı fikirde.”
“Bütün politik sorunları bir kenara bırakırsak, Amerika’nın ham maddelerimize; bizim de Amerikan ürünlerine ihtiyacımız olduğu gerçeği ortadadır.”
“Amerikan kapitalistleri neye gereksinim duyduklarını çok iyi biliyorlar. Pasifik üzerinde hâkimiyet için Japonya’yla bir mücadelenin yaklaşmakta olduğunu biliyorlar. Amerika’nın küresel pazar üzerindeki nüfuzu, yakında İngiltere ile karşı karşıya gelmelerine neden olacağını da biliyorlar.”
“Bu onların hoşuna gitsin ya da gitmesin, Sovyet Rusya büyük bir güçtür. Üç yıllık abluka, karşı devrim, askerî müdahale ve savaşın ardından Sovyet Rusya hiç olmadığı kadar güçlüdür.”
“Amerika, bizimle iş yapmayı, hükümetlerinin tarzı olmadığı bahanesiyle dindar bir şekilde reddetmekten ibaret olan Başkan Wilson’un [4] politikasında hiçbir şey kazanmayacaktır.”
“Cumhuriyetçi Parti’nin liderleri, şüphesiz, Avrupa işlerine karşı tecrit döneminin sona erdiğini anlamışlardır.”
Buradan sonra Lenin tarafından üzeri çizilmiş bir metin bulunur: “Kuşkusuz, Amerika’nın uluslararası politikaya bir İngiliz sömürgesi olarak değil, egemen bir büyük güç olarak girmesi gerektiğini düşünüyorlardı.”
“Sovyet Rusya’nın sunduğu işlenmemiş devasa hammadde rezervlerini kullanmadan hiçbir ülkenin bu rolü oynayamayacağı açıktır. Rusya ise karşılığında çok miktarda mamul ürün alabilir.”
“Üç yıllık abluka ve savaşın ardından, Sovyet Rusya, taahhütlerini sürdürebilen ve Avrupa’da hâlâ kredisi olan tek güç olarak kaldı.”
“M. Colby [5], İtalyan hükümetine, anlaşmalarımıza saygı göstermeyeceğimizi söyledi.”
Buradan sonuna kadar olan bölümde Lenin tarafından üzeri çizilmiş metnin yerine, kendi el yazısıyla Rusça olarak şu satırlar yazılmıştır:
“Fakat M. Colby bizimle anlaşma yapmayı asla denemedi – eğer gayrıresmî Amerikan fırsatçılarına ve casuslarına karşı komünist Rusları değişim teklifi sayılmazsa.
Sovyet Rusya, her zaman, her ne pahasına olursa olsun, her anlayışta ve anlaşmada devletlere ve bireylere saygı gösterir.
Oldukça pratik olan Amerikan iş adamlarının, kendilerinin mükemmel olanaklardan yararlanmalarına izin vermeyen bir hükümet tarafından sinirlendirilmesi şaşırtıcı değildir.
Mart ayında Amerika’da yeni bir partinin iktidara gelmesinin başlıca nedenlerinden biri bu olmayacak mı?
Tüm bunlar bir yana, Sovyet Rusya şunun tamamen bilincindedir: Amerikan işçileri, insanlık dışı ablukayla kadınlarımızı ve çocuklarımızı açlıktan öldürmeye yönelik bu utanç verici girişime kasıtlı olarak katılmamaktadır.
Biliyoruz ki onlar, Rus köylüleri ve işçilerinin kendi iktidarlarını güçlendirmek için gösterdikleri çabalara iyilik ve sempatiyle yaklaşmaktadırlar.”
Lenin devam etti:
“M. Colby, bana göre, sözlerini daha tedbirli kullanmak zorundadır. O, bizim anlaşmalarımızı ihlal ettiğimizi gösterecek tek bir örnek, tek bir olgu bile ileri süremez.”
“Ve Bullitt’in [6] örneği? O bize Amerikan hükümetinin taahhüdünü getirmemiş miydi? M. Keynes — savaşın olası ekonomik sonuçlarına dair problemlerin uzmanı — ve diğer Bolşevik olmayanlar, Wilson’un üstlendiği taahhütleri değerlendirmediler mi?”
Dipnotlar
[1] İşçi-Çiftçi Partisi (Farmer-Labor Party): Minnesota’da sendikal hareket, emekçi örgütlenmeleri, kooperatif hareketi ve çiftçi birliklerini bir araya getirerek 1918–1932 yılları arasında varlığını sürdürmüştür.
[2] Fabian Derneği: 1884’te Londra’da kurulan ve adını Romalı reformcu Quintus Fabius Maximus Verrucosus’tan alan reformist bir sosyalist örgüttür. Amacı, sınıf mücadelesini reddeden, barışçıl ve kademeli bir geçişle sosyalizme ulaşmayı savunan kültürel ve eğitsel propagandayı yaymaktır. Sidney ve Beatrice Webb, George Bernard Shaw ve H. G. Wells gibi seçkin aydınları bünyesinde barındırmıştır.
[3] Raymond Robins (1873–1954): Amerikalı avukat ve sosyal reformcu. 1917–1918 arasında Amerikan Kızılhaç Misyonu’nun Rusya’daki başkanı olarak görev yapmış, Ekim Devrimi sonrasında Sovyet yetkilileriyle ABD arasında gayrıresmî arabulucu rolü üstlenmiştir.
[4] Thomas Woodrow Wilson (1856–1924): 1913–1921 arasında ABD’nin 28. Başkanı.
[5] Bainbridge Colby (1869–1950): 1920–1921 yıllarında Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı.
[6] William Christian Bullitt (1891–1967): Amerikan politikacı ve diplomat. Mart 1919’da ABD Başkanı Wilson tarafından, Sovyet hükümetiyle barış teklifini müzakere etmek üzere Rusya’ya gönderilmiştir.
Çeviri Kaynağı: marxist.org
