Maden Mühendisleri Odası raporuna göre, temel sorun AFAD’ın geç harekete geçmesi ve diğer kurumların çalışmasının engellenmesi

TMMOB’a bağlı Maden Mühendisleri Odası’nın oluşturduğu heyet 9 Şubat’ta bölgeye giderek arama kurtarma faaliyetlerini yerinde inceledi. Arama kurtarma faaliyetlerini yerinde inceleyen heyet, “6 Şubat 2023 Depremleri Ön İnceleme Raporu” başlıklı bir rapor yayımladı.

Bölgedeki çadır ve tuvaletin en büyük sorun olduğuna dikkat çekilen heyet raporunda, AFAD’ın arama kurtarma çalışmalarına çok geç başladığı belirtilerek “AFAD yetkililerinin yanlış tutum ve davranışları sonuç almada eksiklikler yaşanmasına neden olmuştur” ifadelerine yer verildi.

En temel sorun AFAD’ın geç harekete geçmesi oldu

“Adana, İskenderun, Antakya, Kırıkhan, Nurdağı ve Gaziantep il ve ilçelerinde yapılan inceleme, gözlem ve görüşmelerde edinilen ilk bulgular şöyle oldu:

En temel sorun depremin büyüklüğüne karşı Hükümetin dolayısıyla AFAD’ın geç harekete geçmesi olmuştur. Bu nedenle arama kurtarma çalışmalarında son derece önemli olan ilk 1,5 gün kaybedilmiş, deprem bölgelerine, özellikle ilçelerde ikinci gün öğleden itibaren kurtarma çalışmaları başlatılmıştır.”

Sivil toplumun çalışmaları engellendi

“Her türlü afet çalışmasında tek kamusal yetkili olan AFAD bir yandan gerek kapasite gerek zamanında ve etkin kararlar alma konusunda son derece yetersiz kalmış, diğer yandan sivil toplumun çalışmalara katılımını engelleyerek vahametin artmasına yol açmıştır. AFAD’ın bu başarısızlığına rağmen çeşitli organizasyonlar ve sivil toplum hem arama kurtarma çalışmalarında hem de gerekli yardımları temin etme konusunda önemli katkıları sağlamıştır.”

Çadır ve tuvalet sorunları oldukça acil ve öncelikli sorun

“Kurtarma çalışmalarında kullanılacak makine ve ekipman eksikliği, kurtarma çalışmalarının son derece yavaş yürütülmesine neden olmuştur. Depremin ilk dört gününde koordinasyon sorunu hala çözülememiş olduğu gibi barınma ve iaşe sorunları da büyük ölçüde devam ettiği görülmüştür.

İaşe sorunlarının 3. günden itibaren azalmaya başladığı, ilk 4 gün çadır sorunun çözülememiş olduğu, özellikle yıkımın büyük olduğu Antakya’da çadır ve tuvalet sorunlarının oldukça acil ve öncelikli sorun olduğu, bu durumun salgın hastalık riski taşıdığı, arama kurtarma çalışmalarının 5. günden itibaren, canlı bulgusu olan yerler dışında faaliyetin enkaz kaldırma faaliyetine dönüştüğü görülmüştür.”

Ekipman yetersizliği, AFAD’ın yanlış tutum ve davranışları

“Tüm özverili çalışmaya rağmen makine ve ekipman yetersizliği nedeniyle çalışmalarda istenen sonucun elde edilemediğini, özellikle Antakya ve Kırıkhan’da mobil iletişimin sorunun 5. Günde giderilememiş olmasının kurtarma ve yardım çalışmalarını ciddi olarak etkilediği, geçen bunca zamana karşın seyyar mobil yapı güçlendirilememiş, iletişim altyapısı geliştirilememiş olmasını sorgulanması gerektiği, AFAD ve halk nezdinde madencilerin çok başarılı kurtarma çalışmalar yürüttükleri, bulundukları yerlerde diğer arama-kurtarma ekiplerinin geri plana çektirilerek kurtarma faaliyetlerinin madencilere devredildiği, ancak kurtarma çalışmasında canlı çıkartıldığı sırada AFAD ekiplerinin devreye girerek görüntü alıp sosyal medyada paylaşmaları kurtarma çalışmaları sırasında AFAD yetkililerinin yanlış tutum ve davranışları sonuç almada eksiklikler yaşanmasına neden olmuştur.

AFAD’ın kontrolsüz kayıtsız faaliyetleri bazı yerlerde aynı enkazlarda çifte çalışmaya neden olmuştur.”