Dünya üzerinde temel tüketim ürünlerinin maliyeti hızlı bir şekilde artmaya devam ederken, ekonomideki krizler yeni milyarderler yaratıyor.
OXFAM raporuna göre pandemi döneminde milyarderlerin serveti son 23 yılın toplamından daha fazla artarken, gıda ve enerji sektörlerinde faaliyet yürüten milyarderlerin servetleri gün geçtikçe tırmanıyor. Bu sektörlerde faaliyet yürütenlerin serveti her iki günde 1 milyar dolar artıyor.
Yoksulluk araştırmaları yapan İngiliz uluslararası yardım kuruluşu Oxfam’ın dün yayınladığı yeni bir rapora göre, pandemi sırasında ortaya çıkan her yeni milyarder için her 30 saatte yaklaşık bir milyon insan 2022’de neredeyse aynı oranda aşırı yoksulluğa itildi. Pandemi sırasında 573 kişi milyarder olurken 263 milyondan fazla insanın aşırı yoksulluğa düştüğü tahmin ediliyor. Bununla birlikte milyarderlerin serveti, pandeminin ilk 24 ayında son 23 yılın toplamından daha fazla artarken dünya üzerindeki milyarderlerin toplam serveti küresel gayri safi yurt içi hasılanın yüzde 13,9’una eşdeğer.
Enerji ve gıda fiyatlarının artması ise bu sektörlerde faaliyet yürüten işletmelere yaradı. Rapora göre, gıda fiyatlarının etkisiyle geçtiğimiz 24 ayda “62 yeni gıda milyarderi” ortaya çıktı. Bununla birlikte en büyük enerji şirketlerinden beşinin (BP, Shell, TotalEnergies, Exxon ve Chevron) her saniye 2 bin 600 dolar kâr ettiği belirtildi.Küresel tarım pazarının yüzde 70’ini kontrol eden Cargill ailesinde pandemi öncesinde 8 olan milyarder sayısı 12’ye yükseldi. Geçen yıl Cargill, 5 milyar dolarla şirket tarihinin en büyük kârını elde etmişti. Şirketin 2022’de kâr rekorunu egale etmesi bekleniyor.
Oxfam Uluslararası İcra Direktörü Gabriela Bucher, İsviçre’de düzenlenen Davos Zirvesi ile eş zamanlı paylaşılan rapora ilişkin değerlendirmesinde, “Milyarderler, servetlerindeki inanılmaz artışı kutlamak için Davos’a geliyorlar. Salgın ve halihazırda gıda ve enerji fiyatlarındaki keskin artışlar, onlar için lütuf oldu” dedi.
Bucher şunları kaydetti: “Milyarderlerin servetleri artık daha akıllı ya da daha çok çalıştıkları için artmadı. İşçiler daha az ücretle ve daha kötü koşullarda daha çok çalışıyor. Süper zenginler, sistemi onlarca yıldır herhangi bir ceza almadan kendilerine göre ayarladı ve şimdi bunun faydasını görüyorlar. Özelleştirme ve tekeller, yasal düzenlemelerin ve işçi haklarının yok edilmesiyle, dünya servetinin şok edici bir miktarına ele koyarken, nakitlerini hükümetlerin suç ortaklığıyla vergi cennetlerinde saklıyorlar.”Butcher ayrıca, “Hükümetlerin suç ortaklığıyla, özelleştirme ve tekel yoluyla işçi haklarını gasp ederken, paralarını vergi cennetlerinde saklayarak, dünya servetinin şok edici bir miktarını ele geçirdiler.” dedi.
Raporun diğer öne çıkan kısımları ise şöyle:
Dolar milyarderi sayısı son 2 yılda 573 kişi artarak 2 bin 668 olurken bu milyarderlerin toplam serveti 3,78 trilyon dolarlık artışla 12,7 trilyon dolar oldu.
Dünyanın en zengin on insanı, en yoksul yüzde 40’tan, yani 3,1 milyar insandan daha fazla servete sahip.
En zengin 20 milyarderinin serveti Sahra Altı Afrika’nın tüm gayri safi yurt içi hasılasından daha büyük.
En düşük yüzde 50’lik gelir grubunda bulunan bir işçi, en zengin 1’deki bir kişinin bir yılda kazandığını kazanmak için 112 yıl çalışmak zorunda.
