Onu en çok yalın şiirleriyle, bazen biraz kaba da olsa açık sözlü ifadeleriyle tanıyoruz. Sol çevrelerde en çok bilinen şiirlerinden biri Latince başlık taşır:
Mare Nostrum: Bizim Deniz
En uzun koşuysa elbet
Türkiye’de de Devrim
O, onun en güzel yüz metresini koştu
En sekmez luverin namlusundan fırlayarak
…En hızlısıydı hepimizin,
En önce göğüsledi ipi…
Acıyorsam sana anam avradım olsun
Ama aşk olsun sana çocuk, Aşk olsun…
Can Yücel 1926 yılında İstanbul’da doğdu. Ünlü Millî Eğitim Bakanı Hasan Ali Yucel’in oğludur. Ankara ve Cambridge üniversitelerinde Latince ve Yunanca okumuştu. Yaşamını yazar, çevirmen, spiker ve turist rehberi gibi işler yaparak kazanmıştı.
Yeteneklerini ve olanaklarını ülkesi ve halkı için kullanmaya önem verdi. Garcia Lorca ve Brecht’ten, Oscar Wilde ve Shakespeare’den çevirler yaptı.
12 Mart (1971) askeri darbesi döneminde Che Guevara ve Mao’dan çeviriler yaptığı için 15 yıl hapse mahkum edildi. 1974 affı ile tahliye edildi.
EMEP’in kurucuları arasında yer aldı. 1999 yılında ÖDP İzmir 1’nci sıra milletvekili adayı oldu.
“Her şey sende gizli” şiirinde de görüldüğü gibi onun birey anlayışı sevgi ve sorumluluğa dayanıyordu:
Her şey sende gizli
Yerin seni çektiği kadar ağırsın,
Kanatların çırpındığı kadar hafif.
Kalbinin attığı kadar canlısın,
Gözlerinin uzağı gördüğü kadar genç.
Sevdiklerin kadar iyisin,
Nefret ettiklerin kadar kötü..
Ne renk olursa olsun kaşın gözün,
Karşındakinin gördüğüdür rengin..
Yaşadıklarını kâr sayma:
Yaşadığın kadar yakınsın sonuna;
ne kadar yaşarsan yaşa,
Sevdiğin kadardır ömrün..
Gülebildiğin kadar mutlusun.
Üzülme bil ki ağladığın kadar güleceksin
Sakın bitti sanma her şeyi,
Sevdiğin kadar sevileceksin.
Güneşin doğuşundadır doğanın sana verdiği değer
Ve karşındakine değer verdiğin kadar insansın.
Bir gün yalan söyleyeceksen eğer;
Bırak karşındaki sana güvendiği kadar inansın.
Ay ışığındadır sevgiliye duyulan hasret,
Ve sevgiline hasret kaldığın kadar ona yakınsın.
Unutma yagmurun yağdığı kadar ıslaksın,
Güneşin seni ısıttığı kadar sıcak.
Kendini yalnız hissetiğin kadar yalnızsın
Ve güçlü hissettiğin kadar güçlü.
Kendini güzel hissettiğin kadar güzelsin..
İşte budur hayat!
İşte budur yaşamak,
Bunu hatırladığın kadar yaşarsın
Bunu unuttuğunda aldığın her nefes kadar üşürsün
Ve karşındakini unuttuğun kadar çabuk unutulursun
Çiçek sulandığı kadar güzeldir,
Kuşlar ötebildiği kadar sevimli,
Bebek ağladığı kadar bebektir.
Ve herşeyi öğrendiğin kadar bilirsin,
bunu da öğren,
Sevdiğin kadar sevilirsin…
1999 yılında İzmir’de yaşama veda eden Can Yücel’i saygıyla anıyoruz.
