Yaklaşan seçimler ülkenin baş gündemi olmaya devam ediyor. İktidarın seçimlere hile karıştıracağından kuşku duymuyoruz. Kılıçdaroğlu’nun Alevi olduğunu açıkladığı video izlenme rekorları kırdı. Alevilerin oylarının Kılıçdaroğlu’na gideceği görülüyor. Yeşil Sol Parti zaten Kürtlerin oylarını çekecek şekilde çalışıyor. Ancak Erdoğan’ın seçimlerle kesin gideceği iddialarını abartılı buluyoruz.
Erdoğan cephesi camide (Sultanahmet) miting yaptı. Kılıçdaroğlu Adıyaman’da provokasyonla karşılaştı. Ziyaret ettiği yerlerde gericiler ona saldırı girişimlerinde bulundular. Polis HDP-Yeşil Sol’a operasyon yaparak yüzü aşkın Kürt gazeteci, sanatçı ve siyasetçiyi göz altına aldı. Katledilen evlatlarının akibetini soran Cumartesi Anneleri gene saldırıya uğradılar.
TİP’in seçimlere kendi parti amblemiyle girmesi Emek ve Demokrasi İttifakı’nda “oylar bölünecek” iddiasıyla aşırı tepki toplamıştı. Sosyal medyada “Kürtler TİP’e oy vermesin” mesajları dolaşmaktaydı. TİP Genel Başkanı Erkan Baş 2016 yılından bu yana hapiste yatan HDP eski Eş Başkanı Demirtaş’ı hafta içinde ziyaret etti. Demirtaş’ın ziyaret sonrasında kamuoyuna iletilen mektubu TİP’e karşı yürütülen öfke kampanyasını biraz yatıştırmış görünüyor.
1 Mayıs’a günler kalmışken Amasra maden faciası hakkındaki yargılamaya başlandı. 14 Ekim 2022’de 43 işçinin hayatını kaybettiği iş cinayeti hakkındaki davada sekizi tutuklu toplam 23 sanık yargılanıyor. Duruşmada Türkiye Taşkömürü Kurumu’na (TTK) ait maden ocağında, baştabip, tabip, iş yeri sağlık görevlisi çalıştırılmadığı; ayrıca ocağın eksik sayıda mühendis ve personel ile çalıştırıldığı ortaya çıktı. Yakınlarını kaybedenlerin üzüntüsü ve öfkesi duruşma salonuna yansıdı.
İşçi sağlığı ve iş güvenliğinde gelişme olmadığı için iş kazaları bitmiyor. 20 Nisan’da iş kazalarına yenileri eklendi. İki acı iş cinayetini aktarıyoruz: Koç Holding’e bağlı Ford Otosan’da çalışan üç işçi Eskişehir’de yaşanan otobüs kazasında yaşamını kaybetti. Aksaray’da organize sanayi bölgesinde ısı sistemi üreten bir fabrikada, su kazanı patlaması sonucunda 27 yaşındaki Yusuf Yener adlı işçi yaşamını kaybetti. Uşak’ta bir fabrika inşaatında çalışan duvar ustası Mehmet Atalay (51) kaldırıldığı hastanede yaşamını yitirdi.
İşçiler adaletsizliklere karşı bu hafta da direnmeye devam ettiler. Kod 25 ve 46 ile işten atılan ABB Elektrik’in Dilovası’nda bulunan fabrikasından 12 işçi, onuru ve kendilerinden gasp edilen hakları için direniyor. Reuters Türkiye bürosunda çalışan basın emekçileri toplu sözleşme görüşmelerinde anlaşma sağlanamaması üzerine 10 Mayıs’ta greve gitme kararı aldı. Kocaeli Gübretaş’ta toplu sözleşme görüşmesinde anlaşamayan işçiler 12 Mayıs’ta greve başlama kararı aldılar. Ordu Çaybaşı’nda belediye işçilerinin 2 Şubat’tan bu yana sürdürdükleri direnişleri anlaşmayla sonuçlandı. İşten atılan dokuz işçi de işlerine iade edildi.
Fransa’da emeklilik yaşı alt sınırının 64’e çıkarılmasına karşı dünya çapında ilgi uyandıran büyük kitlesel eylemler bu hafta da sürdü. İşçi sendikaları ve sol partiler 1 Mayıs hazırlıklarını bu yönde sürdürüyor. 1 Mayıs’ta ülke genelinde büyük gösterilerin olması bekleniyor.
Bu hafta 23 Nisan Çocuk Bayramı dolayısıyla çocukların durumları gündeme getirildi: İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi’nin açıkladığı Çocuk İş Cinayetleri Raporu’nda 2013 ve 2022 yıllar arasında en az 616 çocuğun iş cinayetinde hayatını kaybettiği bilgisi yer alıyor. 15-17 yaş grubundaki çocukların işgücüne katılma oranının 2021’de 16,4 iken 2022’de yüzde 18,7’ye çıktı. 2,6 milyon civarında çocuk ucuz işgücü olarak istismar ediliyor. 7,5 milyon çocuk yoksulluk içinde yaşıyor.
24 Nisan tarihi bu yıl da istismar edildi. Ermenilerin kitlesel olarak katledilmesinde en büyük sorumluluğu olanlar Ermenileri en çok savunuyormuş gibi yaptılar. Demokrasi adı altında milli ve dinsel savaşların kışkırtıcısı Biden iktidarı, soykırım ifadesi kullanarak Ermenileri savunuyormuş göründü. ABD emperyalizmi ile arasına mesafe koymaya önem vermeyen bazı sol güçler ABD emperyalizminin bu konudaki politikasına soldan destek olma durumuna düştüler.
Sudan’da Genelkurmay Başkanı Abdülfettah el Burhan ile paramiliter HDK lideri General Muhammed Hamdan Dagalo arasındaki rekabet nedeniyle geçen haftadan bu yana silahlı çatışmalar yaşanıyor. Şimdiden yüzlerce insan çatışmalarda yaşamını yitirdi. Türkiye’nin de aralarında bulunduğu çeşitli ülkeler yurttaşlarını Sudan’dan tahliye etmeye çalışıyor. Sudan’da yaşanan durumun Mısır’ı zora sokacağı ve İsrail’in işine yarayacağı görülüyor. Bilindiği gibi Etiyopya Mısır ve Sudan için yaşam kaynağı olan Nil Nehri üzerinde İsrail’in desteğiyle baraj inşa etti. Sudan’daki savaşın ülkede yatırımları artmış olan Çin’i de zora soktuğu belirtiliyor.
Alman Leopard tankları Ukrayna’daki savaşta devreye girdi. Rusya’nın bu tankları kolayca imha ettiği görüldü. Ayrıca Rusya Ukrayna’nın füze saldırılarını boşa çıkarttı. NATO Genel Sekreteri Stoltenberg Ukrayna’ya 1500 yeni zırhlı araç ve 230 tank göndereceklerini açıkladı.
Stoltenberg’in görev süresi uzatılmak isteniyor. Hatırlanacağı gibi Norveç’in ABD ile birlikte Rus-Alman enerji hattına sabotaj yaptığı ortaya çıkmıştı. Ardından İskandinavya basınında Rusya’nın kendi boru hattını kendisinin bombaladığı iddia edildi. Ne hikmetse (!) aynı bölgeden geçen Polonya enerji hattı bombalamadan zarar görmemişti.
İsveç’te 17 Nisan-11 Mayıs tarihlerinde yapılan NATO tatbikatı dolayısıyla ülkede protesto gösterileri düzenlendi. Göteborg’da yapılan gösteride Odak yazarlarından Hamza Yalçın, Halmstad şehrinde yapılan gösteride ise Seda Şanlıer konuşma yaptılar. Odak taraftarları Göteborg’da yapılan gösterinin hazırlanmasında ve gerçekleştirilmesinde de görev aldılar.
İran’da bir mahkeme ABD’yi IŞİD terörü mağdurlarına 313 milyon dolar ödemeye mahkum etti. Davayı 2017 tarihinde IŞİD tarafından düzenlenen saldırıda yakınlarını kaybeden aileler açmıştı. 13 insanın ölümü ve 43 insanın yaralanmasıyla sonuçlanan davayı karara bağlayan mahkeme IŞİD teröründe ABD yetkililerinin asli rolü olduğuna hükmetti.
Rusya aracılığıyla Moskova’da bir araya gelen Türkiye, Suriye ve İran savunma bakanları ve istihbarat başkanları Suriye’de barış sağlanması için görüştüler. ABD’nin görüşmeden memnun olmadığını açıklaması görüşme hakkında umut yarattı.
Seçimler hızla yaklaşırken sosyalist örgütlerin büyük kısmı “Bir oy Kılıçdaroğlu’na bir oy bize” tutumunu benimsemiş durumdalar. Bu sloganın AKP iktidarından bıkmış olan halkta umut yarattığı görülüyor. Yakın zamanda Erdoğan’ı kullanarak Ortadoğu’yu mahvetmiş olan ABD emperyalizminin şimdi de Kılıçdaroğlu’nu kullanmak istiyor olmasını ve Millet İttifakı’nın NATO’cu söylemlerini ise endişeyle karşılıyoruz. Seçimlerde anti-emperyalist tutumdaki ilerici, demokrat, yurtsever ve sosyalist adaylara oy verilmesini savunuyoruz. Diğer yandan seçimlerden büyük beklentilere sahip değiliz. “Seçimler son şansımız” iddiası ve “Erdoğan’dan kurtulalım da nasıl olursa olsun” şeklindeki yaklaşım ise umutsuzluğu ve teslimiyeti ifade ediyor. Halkın örgütlülüğü ve anti-emperyalist sol güçlerin gelişmesi esas alınmalıdır. Odak dergisi seçimler dönemini bu yönde değerlendirmeye çalışıyor.
Seçim propagandaları deprem sorununu ne yazık ki gölgede bıraktı. Oysa deprem bölgesinde salgın hastalıkların geliştiği görülüyor. Depremzedelerle dayanışma içindeki devrimci ve demokrat güçlerin propagandadan uzak çalışmalarını taktir ediyoruz. Biz de depremzede öğrencilere burs verilmesi çalışmasına başladık. Aynı zamanda İstanbul ve Ankara’da Sol Parti’den çıkardığımız adaylarla depremzedelerle dayanışma çabası üzerinde duruyoruz. İşçi sınıfının birlik ve mücadele günü olan 1 Mayıs’ı dayanışma duygularımızla kutluyoruz.
