İngiltere Yüksek Mahkemesi çarşamba günü Başbakan Rishi Sunak’ın mültecilerin Ruanda’ya sınır dışı edilmelerine ilişkin ileri sürdüğü anlaşmayı bozdu. Yüksek Mahkeme Sunak’ın sığınmacıların kökenlerine bakmaksızın Ruanda’ya sınır dışı etme ve İngiltere’ye dönmelerine izin vermeme planının hukuka aykırı olduğuna hükmetti. Yüksek Mahkeme, sığınmacıların Ruanda’da adil yargılanmadıklarını ve İngiltere’de meşru bir sığınma talebinde bulunmalarına rağmen, kendi ülkelerine sınır dışı edilme riski bulunduğunu vurguladı.
Sunak, Ruanda ile yaptığı iltica anlaşması konusunda mahkemede aldığı yenilginin ardından, planları “acil durum yasası” yoluyla yürürlüğe koymak istiyor. Sunak planladıkları anlaşmaya bağlı kalabilmek için İngiltere’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nden (AİHS) çekilme sürecinin incelenmesini istiyor.
Ne olmuştu?
İngiliz hükümeti, İngiltere’ye izinsiz olarak gelen sığınmacıları, sığınma başvurusunda bulunabilmeleri için Ruanda’ya sınır dışı etmeyi planlıyordu. Ruanda’ya yapılan ilk sınır dışı uçuşu, Haziran 2022’de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne yapılan acil bir başvuru ile son anda durdurulmuş ve İngiltere’de yasal işlemlere yol açmıştı. Bu davalar ise bugünlerde Yüksek Mahkeme’ye kadar uzandı.
İngiltere Ruanda hükümetine mültecileri almaları için yüklü miktarda para ödeyip, sınır dışı edecekleri mülteciler için Ruanda’da tesisler kurmuştu. Ancak yasal süreçler nedeniyle sınır dışı etme planlarını pratikte uygulayamadılar.
Basında Sunak’ın çok daha sert bir mülteci politikası talep eden sağ partilerin baskısı altında olduğu ifade ediliyor. Pazartesi günü kabineden kovulan eski İçişleri Bakanı Suella Braverman, Rishi Sunak’a yetkinliğini sorgulayan ve İngiltere’nin sığınma alanında Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin bazı bölümlerini askıya almasını ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nden yargı yetkisini çekmesini talep eden bir mektup yazmıştı.
