Trump’ın 28 maddelik Ukrayna planı basına sızdı: Garantilerden tazminat, yeniden inşadan kar payı alınacak!

ABD Başkanı Donald Trump’ın Rusya-Ukrayna savaşını sonlandıracak planı basına sızdı. ABD ve İngiliz basını tarafıdan yayımlanan 28 maddelik plana göre ABD, Ukrayna’da yeniden yapılanma ve yatırım çalışmaları yapacak. Bu girişimden elde edilen karın yüzde 50’si ABD’nin olacak.

Ukrayna, ABD’den taslak planı aldığını doğruladı. Dün ABD Kara Kuvvetleri Genel Sekreteri Daniel Driscoll ile Kiev’de bir araya gelen Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy öneriler üzerine çalışacaklarını açıkladı.

Konuyla ilgili konuşan Kremlin Sözcüsü Dimitry Peskov ise kendilerine henüz Kiev’in ABD’nin hazırladığı taslağı kabul ettiğine dair bir bilgi gelmediğini belirtti.

İngiliz Financial Times gazetesi, Zelenskiy’in planı 27 Kasım’dan önce imzalayacağını yazdı.

Ukraynalı milletvekili Aleksey Gonçarenko’nun basına sızdırdığı planda, Ukrayna’nın Donbas’ın kontrolünden vazgeçmesi, ABD’nin Kırım, Lugansk ve Donetsk’te Rusların fiili kontrolünü tanıması, ordu mevcudiyetini yarıya indirmesi gibi şartların yanısıra Herson ve Zaporijya’da temas çizgisinin dondurulması ve bu hattın “fiili” sınır olarak tanınması gibi ifadeler yer alıyor.

Rusya’nın bu 5 bölge dışındaki diğer topraklardan vazgeçeceği belirtilen planda toprak düzenlemeleri konusunda gelecekte anlaşmalara varılacağı ifade ediliyor.

NATO’nun Ukrayna’ya birlik konuşlandırmamasını, Ukrayna’ya ABD’nin güvenlik garantileri vermesini ve bunun karşılığında tazminat almasını öngörüyor.

Metinde, Rusya’nın ülke dışındaki dondurulmuş varlıkları konusuna da değiniliyor. İfade edilenlere göre 100 milyar dolarlık dondurulmuş varlık, Ukrayna’da ABD öncülüğünde yeniden yapılanma ve yatırım çalışmalarına harcanacak. ABD bu çalışmalardan elde edilen karın ise yüzde 50’sinin sahibi olacak. Avrupa, Ukrayna’nın yeniden inşası için mevcut toplam yatırımı artırmak amacıyla 100 milyar dolar daha ekleyecek.

Sızan taslak plan, Ukrayna’nın NATO’ya katılmayacağını anayasasına eklemesini, NATO’nun da tüzüğüne Ukrayna’yı üye kabul etmeyeceğini eklemesini öngörüyor. Rusya ise “Avrupa’ya karşı saldırmazlık politikasını” yasal olarak güvenceye alacak.

İşte 28 maddelik plan

1. Ukrayna’nın egemenliği teyit edilecek.
2. Rusya, Ukrayna ve Avrupa arasında imzalanacak saldırmazlık anlaşmasıyla son 30 yılın tüm belirsizlikleri giderilmiş sayılacak.
3. Rusya’nın komşu ülkeleri işgal etmeyeceği ve NATO’nun daha fazla genişlemeyeceği beklenmektedir.
4. ABD’nin arabuluculuğunda Rusya ve NATO arasında, güvenlik sorunlarını çözmek, küresel güvenliği sağlamak, gelecekteki ekonomik kalkınma fırsatlarını artırmak amacıyla bir diyalog yürütülecek.
5. Ukrayna sağlam güvenlik garantileri alacak.
6. Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin büyüklüğü 600 bin personellesınırlanacak.
7. Ukrayna, anayasasına NATO’ya katılmayacağını ve NATO da tüzüğüne gelecekte Ukrayna’yı kabul etmeyeceğine dair bir hüküm eklemeyi kabul eder.
8. NATO, Ukrayna’ya asker konuşlandırmamayı kabul eder.
9. Avrupa savaş uçakları Polonya’da konuşlandırılacak.
10. ABD Garantileri: ABD, garanti karşılığında tazminat alacak. Ukrayna, Rusya’yı işgal ederse, garantiyi kaybedecek. Rusya, Ukrayna’yı işgal ederse, kararlı ve koordineli bir askeri müdahalenin yanı sıra, tüm küresel yaptırımlar yeniden yürürlüğe girecek, yeni bölgelerin tanınması ve bu anlaşmanın diğer tüm avantajları iptal edilecek. Ukrayna, sebepsiz yere Moskova veya Saint Petersburg’a füze fırlatırsa, güvenlik garantisi geçersiz sayılacak.
11. Ukrayna, AB üyeliği hakkını koruyacak ve konu değerlendirilirken Avrupa pazarına kısa vadeli tercihli erişim elde edecek.
12. Ukrayna’nın yeniden inşası için güçlü bir küresel önlem paketi, bunlarla sınırlı olmamak üzere: a. Teknoloji, veri işleme merkezleri ve yapay zeka dahil olmak üzere yüksek büyüme sektörlerine yatırım yapmak üzere bir Ukrayna Kalkınma Fonu’nun oluşturulması. b. ABD, Ukrayna ile boru hatları ve depolama tesisleri de dahil olmak üzere Ukrayna’nın gaz altyapısının ortak yeniden inşası, geliştirilmesi, modernizasyonu ve işletimi konusunda işbirliği yapacak. Savaştan etkilenen bölgelerin restorasyonu için ortak çabalar, şehirlerin ve yerleşim alanlarının yeniden inşası ve modernizasyonu da dahil olmak üzere. d. Altyapı geliştirme. e. Maden ve doğal kaynakların çıkarılması. f. Dünya Bankası, bu çabaları hızlandırmak için özel bir finansman paketi geliştirecek.
13. Rusya küresel ekonomiye yeniden entegre edilecek: a. Yaptırımların kaldırılması kademeli olarak ve bireysel olarak görüşülecek ve kararlaştırılacak. b. ABD enerji, doğal kaynaklar, altyapı, yapay zeka, veri işleme merkezleri, Arktik’teki nadir toprak madenciliği projeleri ve diğer karşılıklı olarak faydalı kurumsal fırsatlar alanlarında karşılıklı kalkınmayı amaçlayan uzun vadeli bir ekonomik iş birliği anlaşması imzalayacak. c. Rusya, G8’e geri dönmeye davet edilecek.
14. Dondurulmuş varlıklar şu şekilde kullanılacak: 100 milyar dolarlık dondurulmuş Rus varlığı, Ukrayna’da ABD öncülüğündeki yeniden yapılanma ve yatırım çalışmalarına yatırılacak. ABD, bu girişimden elde edilen kârın yüzde 50’sini alacak. Avrupa, Ukrayna’nın yeniden inşası için mevcut toplam yatırımı artırmak amacıyla 100 milyar dolar daha ekleyecek. Dondurulmuş Avrupa varlıkları çözülecek. Kalan dondurulmuş Rus varlıkları, belirlenecek alanlarda ortak Amerikan-Rus projelerini hayata geçirecek ayrı bir Amerikan-Rus yatırım aracına yatırılacak. Bu fon, çatışmaya geri dönmemek için güçlü bir motivasyon yaratmak amacıyla ikili ilişkileri güçlendirmeyi ve ortak çıkarları artırmayı amaçlayacak.
15. Anlaşmanın tüm hükümlerinin yerine getirilmesi için güvenlik konularında ortak bir Amerikan-Rus çalışma grubu kurulacak.
16. Rusya, Avrupa ve Ukrayna’ya karşı saldırmazlık politikasını yasal olarak güvence altına alacak.
17. ABD ve Rusya, START-1 de dahil olmak üzere nükleer silahların yayılmasının önlenmesi ve silah kontrolüne ilişkin anlaşmaların geçerliliğini uzatma konusunda anlaşacak.
18. Ukrayna, nükleer olmayan bir devlet olarak kalmayı kabul edecek.
19. Zaporijya Nükleer Santrali, UAEA gözetiminde yeniden faaliyete gecek ve üretilen elektrik Rusya ve Ukrayna arasında eşit olarak paylaşılacak.
20. Rusya ile Ukrayna okullarda ve toplumda farklı kültürlere karşı anlayışı teşvik eden ırkçılığın ortadan kaldırılmasını sağlayan eğitim programlarıuygulamayı taahhüt edecek. a. Ukrayna, dini hoşgörü ve dilsel azınlıkların korunması konusunda AB kurallarını benimseyecek. b. Her iki ülke de tüm ayrımcı önlemleri kaldırmayı, Ukrayna ve Rus medya ve eğitim haklarını garanti altına almayı kabul eder. c. Tüm Nazi ideolojisi ve faaliyetleri reddedilmeli ve yasaklanmalı.
21. Topraklar: a. Kırım, Lugansk ve Donetsk, ABD de dahil olmak üzere fiilen (de facto) Rus olarak tanınacak. b. Herson ve Zaporijya temas çizgisi temas hattı boyunca “dondurulmuş” olacak, bu da temas hattının fiilî sınır olarak tanınması anlamına gelecek.
 c. Rusya, kontrol ettiği ancak beş bölgenin dışında kalan diğer topraklardan vazgeçecek.
 d. Ukrayna güçleri şu anda kontrol ettikleri Donetsk oblastının bir kısmından çekilecek; bu çekilme bölgesi tarafsız bir silahtan arındırılmış tampon bölge olarak kabul edilecek ve uluslararası olarak Rusya’ya ait toprak olarak tanınacaktır. Rus birlikleri bu silahtan arındırılmış bölgeye girmeyecek.
22. Gelecekteki toprak düzenlemeleri üzerinde anlaşmaya varıldıktan sonra, hem Rusya Federasyonu hem de Ukrayna bu düzenlemeleri güç kullanarak değiştirmemeyi taahhüt eder. Bu taahhüdün ihlali durumunda hiçbir güvenlik garantisi geçerli olmayacak.
23. Rusya, Ukrayna’nın Dinyeper Nehri’ni ticari amaçlarla kullanmasını engellemeyecek ve Karadeniz üzerinden tahılın serbestçe taşınması konusunda anlaşmalara varılacak.
24. Mevcut sorunları çözmek üzere bir insani komite kurulacak: 
a. Tüm kalan esirler ve cenazeler takas edilecek.
 b. Çocuklar dahil tüm sivil tutuklular ve rehineler geri gönderilecek. 
c. Bir aile birleşimi programı uygulanacak. d. Çatışma mağdurlarının acılarını hafifletmek için önlemler alınacak.
25. Ukrayna, anlaşma imzalandıktan 100 gün sonra seçim yapacak.
26. Çatışmaya dahil tüm taraflar, savaş sırasında işlenen eylemler için tam af alacak ve gelecekte herhangi bir talepte bulunmamayı veya şikayet peşinde koşmamayı taahhüt edecek.
27. Bu anlaşma hukuken bağlayıcı olacak. Uygulanması, Başkan Trump’ın başkanlığında bir Barış Konseyi tarafından izlenecek ve garanti altına alınacak. İhlal durumunda önceden belirlenmiş yaptırımlar uygulanacak.
28. Tüm taraflar bu mutabakatı kabul edip imzaladıktan sonra, ateşkes her iki tarafın da anlaşılmış pozisyonlara çekilmesinin hemen ardından yürürlüğe girecek ve böylece anlaşmanın uygulanmasına başlanabilecek.