AİHM’de hakkında açılmış davalarda Rusya’dan sonra Türkiye 2. sıradayken, ifade özgürlüğü konusunda ise en çok mahkumiyet almış ülke konumunda.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) istatistikleri açıklandı.
İstatistiklere göre AİHM gündeminde şu anda Avrupa Konseyi’ne üye 47 devlete karşı toplam 59 bin 800 dava başvurusu işlem görmekte veya görmeyi bekliyor.
Deutsche Welle’de yer alan habere göre, bunların 15 bin 50’sini Rusya’ya karşı dava başvuruları oluşturuyor. Rusya’yı sırasıyla 9 bin 250’yle Türkiye ve 8 bin 850’yle Ukrayna izliyor.
Rusya’ya karşı dava başvuruları AİHM’nin iş yükünün yüzde 25,2’sini, Türkiye’ye karşı başvurular yüzde 15,5’ini, Ukrayna’ya karşı olanlar ise yüzde 14,8’ini oluşturuyor. Bu üç ülkeye karşı dava başvuruları Strasbourg’daki mahkemenin toplam iş yükünün yüzde 55’ini geçiyor.
Avrupa Konseyi’ne üye 47 ülke genelinde AİHM önünde 10 bin kişiye ortalama 0,53 dava başvurusu düşüyor. Türkiye bu sıralamada 0,89 oranı ile orta sıralarda yer alıyor.
AİHM 2019 yılında Türkiye’ye yönelik dava başvurularından 7 bin 274’ünü işleme koydu, 4 bin 880’ini ya “kabul edilemez” ilan etti ya da gündemden düşürdü, bin 75 dava başvurusunu ise Türk hükümetine tebliğ etti. Mahkemenin işleme koyduğu veya gündemden düşürdüğü bu başvuruların büyük çoğunluğu 2019 öncesi gelen şikayetlerden oluşuyor.
İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ İHLALİNDE TÜRKİYE BİRİNCİ
AİHM geçen yıl toplam 884 dava kararı açıkladı. Bunların 113’ünü Türkiye’ye karşı açılmış davalar oluşturuyor. Türkiye hakkında açıklanan kararların 97’sinde Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) en az bir maddesinin ihlaline hükmedildi, 5 davada ihlal bulunmazken, 5 diğer dava dostane çözümle sonuçlandı.
Türkiye’yle ilgili ihlal kararlarının çoğunluğu AİHS’nin ifade özgürlüğü maddesi temelinde verildi. Türkiye, ifade özgürlüğü maddesi temelinde AİHM önünde en fazla mahkumiyet alan ülke konumunda. AİHM tarafından 2019’da açıklanan 68 ifade özgürlüğü ihlali kararının 35’i Türkiye’ye karşı açılmış davalarda hükmedildi. Türkiye’yi bu alanda 19 ihlal kararıyla Rusya izliyor.
Geçen yıl Türkiye davalarında açıklanan kararlarda ifade özgürlüğünün ardından en fazla ihlal kararları AİHS’nin “Emniyet ve Güvenlik Hakkı” (16 karar), “Mülkiyet Hakkı” (14 karar), “Adil Yargılanma” (13 karar), “İnsanlık Dışı Muamele” (12 karar) ve “Özel ve Aile Yaşamına Saygı” (11 karar) maddeleri temelinde verildi.
Türkiye toplam 7 bin 100 başvuruyla 2018’i Rusya, Romanya ve Ukrayna’nın ardından, AİHM önünde hakkında en fazla dava başvurusu olan 4’üncü ülke olarak tamamlamıştı.
