İran meclisi, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’yla (IAEA) işbirliğini askıya alan yasa tasarısını bugün onayladı. Yasa tasarısı, mecliste çoğunluğun onayını aldı ve nihai karar için İran Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi’ne gitti.
İran Parlamento Sözcüsü Mohammad Bagher Ghalibaf, bu yasanın, İran Atom Enerjisi Kurumu’nun (AEOI) ‘İran’ın nükleer tesislerinin güvenliği sağlanana kadar’ Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) ile işbirliğini askıya aldığını açıkladı.
Ghalibaf şunları kaydetti: “İran’ın nükleer tesislerine saldırıyı kınamayan IAEA, uluslararası itibarını açık artırmaya çıkardı. Gelgelelim İran’ın barışçıl nükleer programı daha da hızlı ilerleyecek. Barışçıl olmayan nükleer faaliyetimiz yok. Ama tüm dünya UAEA’nın siyasi araca dönüştüğünü gördü.”
İran, 1970’te yürürlüğe giren Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması’nın (NPT) taraflarından; bu anlaşmaya göre halihazırda nükleer silahı bulunmayan ülkeler nükleer silah üretemiyor ve IAEA, nükleer olmayan ülkelerin anlaşmaya uyup uymadığını denetleyebiliyor.
Nitekim IAEA, İsrail saldırısından önce İran’ın anlaşmayı ihlal ettiğini duyurmuştu. İran ise kurumu kınamış ve İsrail’e bir saldırı yapması için mazeret verdiğini öne sürmüştü.
İsrail, İran’ın aksine, NPT’yi imzalamayan beş ülkeden biri. Dolayısıyla IAEA, İsrail’in nükleer silahlarını denetleyemiyor.
İran’ın nükleer tesislerinin durumu
İsrail’in ciddi zarar verdiğini, ABD’nin ise, yeraltı nükleer tesisleri ‘tamamıyla yok ettiğini’ iddia ettiği İran’ın nükleer tesislerinin alınan uydu görüntülerinde ABD füzelerinin hedefleri vurduğu görülüyorsa da, nükleer tesislerde neyin yok edildiğine ilişkin bağımsız bir doğrulama yok.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi, ”IAEA dahil kimse Fordo’daki hasarı henüz ölçemez’ dedi ve hasarın tahminlerince ‘çok ciddi’ olduğunu söyledi: ”Çünkü saldırıda patlayıcı yükler kullanıldı ve tesisteki santrifüjler aşırı titreşime çok duyarlı.”
IAEA başkanı ayrıca Natanz ve İsfahan tesislerinin ABD savaş uçaklarıyla ve Tomahawk füzeleriyle bombalandığını ve hasar aldığını belirtti.
İran, nükleer tesislerindeki hasarı inceliyor. İran devlet televizyonu, İsrail ve ABD saldırılarından önce nükleer tesislerdeki büyün zenginleştirilmiş uranyumun başka bir noktaya taşındığını bildirmişti.
