Ukrayna Parlamentosu, ülkenin en önemli yolsuzlukla mücadele kurumlarının bağımsızlığını sona erdiren yasa değişikliğini onayladı. Salı günü yapılan oylamada 263 milletvekili “evet”, sadece 13 milletvekili “hayır” oyu kullandı. Ardından Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy yasa değişikliğini imzalayarak yürürlüğe soktu.
Yasayla birlikte Ulusal Yolsuzlukla Mücadele Bürosu (NABU) ile Yolsuzlukla Mücadele Özel Savcılığı (SAPO) artık başsavcıya bağlanacak. Başsavcı ise doğrudan cumhurbaşkanı tarafından atanıyor.
Ülkede eylem yasağına karşı binlerce Ukraynalı sokağa döküldü
Yasa değişikliği, ülkede ve uluslararası kamuoyunda ciddi tepkiyle karşılandı. Özellikle gençlerin öncülüğünde Kiev başta olmak üzere birçok büyük şehirde 2.000 ila 3.000 kişi protesto gösterileri düzenledi. Savaş halindeki Ukrayna’da gösteriler yasal olarak yasak olmasına rağmen, halk sokağa çıkarak yasa değişikliğini protesto etti.
Muhalefetten yasaya sert tepki: “Demokrasiye darbe”
Ukrayna muhalefetinden Holos Partisi milletvekili Inna Sovsun, yasanın demokratik değerlere aykırı olduğunu vurgulayarak, “Bu sadece bir sorun değil; bu, demokrasinin kalbine doğrudan bir darbedir.” dedi.
Yasa değişikliğine bir eleştiri de Avrupa Birliği’nden geldi. AB Komisyonu’nun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Marta Kos, X (eski adıyla Twitter) üzerinden yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “NABU’nun bağımsızlığını koruyan temel mekanizmaların kaldırılması, Ukrayna’nın AB üyelik süreci açısından ciddi bir geri adım. Bağımsızlık, hukuk devleti ilkesinin temelidir.”
Yolsuzlukla mücadele sivil toplum kuruluşları endişeli
Sivil toplumdan da eleştiriler yükseliyor. Yolsuzlukla Mücadele Eylem Merkezi yaptığı açıklamada, kurumların başsavcıya bağlanmasının soruşturmaları “anlamsız” hale getirebileceğini belirtti.
Diğer yandan Cumhurbaşkanı Zelenski gece yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında, değişikliğin “yolsuzlukla mücadeleyi güçlendireceğini” ve esas amacın “Rus etkisinin tamamen temizlenmesi” olduğunu savundu.
