15 Mayıs Salı günü İsveç basını, Stockholm ve Göteborg üniversitesi gibi okullarda üniversite öğrencilerinin Filistin’le dayanışma eylemlerine başladıklarını duyurdu. Eyleme başlayan öğrencilerden birisi de ünlü çevre eylemcisi Greta Thunberg idi. Ne var ki basının eylemlere başlangıçtaki güçlü ilgisi çok kısa zaman sonra bir anda bıçakla kesilmiş gibi düştü. Basında eylemlerle ilgili habere rastlanmaz oldu. Çok seyrek görülen yazılardan biri Dagens Nyheter (DN) isimli gazetede başyazı niteliğindeki bir eleştiri yazısıydı.
Makalede öğrencilerin gazetecilerden yazılı sorular istedikleri ve basın yoluyla eylemcilere yemek desteği talep ettikleri gibi eleştiriler yapılıyor ve “Eyleme gidiyorsan kendi yemeğini hazırla öyle git” gibi tavsiyeler yapılıyordu. Eylemde yer alan öğrencilerden birini tanıyorduk. Ona telefon edip durumu sorduk. Yemek talebine gerek olmadığını, çevreden zaten çok yemek geldiğini anlattı. Kendisi Chalmers Üniversitesi arkasında kurulan çadırlardaydı. Göteborg Üniversitesi önünde başlatılan eyleme katılımın beklenenden çok olduğu görülünce eylemi Chalmers Üniversitesi’ne de taşımışlar. Böylece Stockholm’deki gibi Göteborg’da da iki üniversitede birden eylem sürmeye başlamıştı.
Pazar günü Göteborg’da buluşarak öğrencileri ziyaret ettik, onları gözlemeye ve bilgi almaya çalıştık. Çadır kurulan yerlerde Filistin bayrakları yanında İsrail’in katliamını çarpıcı şekillerde anlatan çeşitli dövizler, yazılar ve resimler vardı. Öğrenciler yüzleri görülecek şekilde içeriden fotoğraf çekilmemesini istiyorlardı. Bu tutumun basın açısından kötüleme malzemesi yapılabileceğini düşündük. Özellikle Göteborg Üniversitesi önündeki alanda eylemci ve ziyaretçi sayısı 50 kişiden aşağıya düşmüyordu. Çay, yemek, meyve gibi ihtiyaçlar dışarıdan esnaf desteğiyle karşılanıyor ve ziyaretçilere de cömertçe ikram ediliyordu. Öyle sanıyoruz ki eylem alanında günde en az 100 kişi karnını doyuruyordu.
Chalmers üniversitesi 
Göteborg üniversitesi
Oradayken her iki okulun eylem alanına polislerin geldiğine tanık olduk. Günde birkaç kez ziyaret ediyorlarmış. Nazik davranışlıydılar. Tehdit edici bir davranışlarını görmedik. “Rektör bizden talepte buluncaya kadar bizim size itirazımız olmaz” demişler.
Göteborg Üniversitesi önündeki çadırların yanındaki büyük çadırlardan birinde eylemi yöneten grubun sık sık toplantı halinde olduğunu gördük. Eylem alanında eğitim çalışmaları da yapılıyormuş. Sosyalist gruplar arasında eyleme en çok RKP adlı Troçkist grubun ilgi gösterdiğini sanıyoruz. Öğrenciler arasındaki çalışmaya yoğun ilgi gösteren gruptan tanıdık birkaçı sürekli eylem alanındaydı.
O gün öğrencilerle basın adına söyleşi yapacak kimseyi bulamadık. Konuşan, şahsi konuştuğunu söylüyordu. Öğrencilerden biri “Pazartesi günü saat 9:30’da yapılacak basın açıklamasına gelin ve sorularınızı orada sorun” dedi. Biz de tavsiyeye uyup ertesi günkü basın açıklamasına katıldık.
Açıklamaya burjuva basından örgütlü bir ilgisizlik olduğu kolayca anlaşılıyordu. İngilizce okunan basın açıklamasının ardından biri basın açıklamasını okuyan erkek, diğeri ise onun yanında gördüğümüz kadın olmak üzere iki kişiye sorularımızı yönelttik. Erkek olan Fransa’dan gelmiş bir master öğrencisiydi. İngilizce konuşuyor olduğundan, her ikisinin birden yanıt verdiği söyleşi İngilizce geçti.
Odak: Eylemi nasıl başlattınız?
– Amerika’daki öğrenci eylemlerinden etkilendik. İsrail’in katliamandan bu yana İsveç’in çeşitli yerlerinde eylemlerde yer alan öğrenciler olarak daha fazla şeyler yapmamız gerektiğini düşünerek bir araya geldik ve eyleme başladık.
– Eyleme hangi okullar katılıyor?
– Eyleme bu şehirde Göteborg ve Chalmers üniversiteleri katılıyor.
– Diğer okullar…?
– Stockholm’da iki üniversite, Lund Üniversitesi, Upsala Üniversitesi, Örebro üniversitelerinin katıldıklarını biliyoruz. Emin değilim ama galiba Karlstad ve başla bir şehirler de var.
– Talepleriniz neler?
– Taleplerimiz şöyle:
1. Göteborg Üniversitesi İsrail üniversiteleriyle işbirliğini sona erdirsin.
2. Ukraynalı öğrencilere verilen eğitim desteği Filistinli öğrencilere de verilsin.
3. Üniversite İsrail’in yürüttüğü soykırımı resmen kınasın.
– Öğrencilerin eyleme ilgisi nasıl?
– Çok sayıda öğrencinin desteğini alıyoruz. Bir kısmı buraya gelemese bile destek veriyor. Her geçen gün büyüyoruz. Öğrenciler gelip bizimle çadırlarda kalıyorlar.
– Eleştirenler oluyor mu?
– Çoğunlukla beğeni alıyoruz. Neden bu eylemi seçtiğimizi soranlara da okullarımızın etik kuralları takip etmesi gerektiğini söylüyoruz.
– Okul yönetiminin, ailelerin ve polisin eylem karşısındaki tutumu .nasıl?
Polisle başlayalım. Her gün bir çok kez geliyorlar. Gayet barışçılar. Bizim için geldiklerini söylüyorlar. Şu ana kadar polisle bir problemimiz olmadı.
– Belki sizi gizlice kaydediyorlardır.
– Mümkündür ancak bilmiyoruz.
– Peki aileler? Ailelerden protesto aldınız mı?
– Ailelerden doğrudan protesto almadık.
– Peki destek?
– Çok destek alıyoruz alilerden. Özellikle Filistinli ailelerden.
– Eyleme genel ilgi nasıl?
– Büyük ilgi var. Güvenliğimizle ilgileniyorlar… Ziyaret edenimiz çok. Onların sorularına gün boyunca yanıtlar veriyoruz.
– Peki medyanın ilgi ve tutumu hakkında neler söyleyebilirsiniz?
– İlk günlerde iyiydi. Şu an aynı çizgiyi izledikleri hissediliyor: Eyleme ilgi göstererek onu büyütmek istemiyorlar. Şu an ne yazık ki çok ilgi yok.
– Kararları nasıl alıyor ve uygulamaya koyuyorsunuz?
– Çok sayıda toplantımız oluyor tabii. Çalışma gruplarımız var…
– Ne kadar sıklıkla toplanıyorsunuz?
– Büyük toplantılarımız var, küçük çalışma grupları toplantılarımız var. Yani çok toplantımız oluyor?
– Ne kadar zamanda bir?
– Gün içinde neler olduğuna bağlıdır.
– İsveç içerisinde herhangi bir koordinasyonunuz var mı?
– İsveç üniversiteleriyle koordinasyon mu?
– Evet.
– Diğer okullarla sürekli temastayız. Birlikte bilgilerimizi güncelliyoruz. Aynı hedefleri gözetmeye çalışıyoruz. Doğru yerlere odaklanmayı sürdürmeye çalışıyoruz. Gazze odaklandığımız yerdir. Sadece öğrenci hareketine odaklanmıyoruz.
– Diğer ülkelerdeki öğrencilerle koordinasyon var mı? Mesela ABD, Avrupa vb?
– Evet, ABD’deki bazı üniversitelerle var ama çok kontağımız olmuyor.
– Mesela Latin Amerika’daki üniversitelerle…?
– Başka okullardakilerin temasları olabilir. Burada temasımız yok bildiğim kadarıyla.
– Eylemler ne kadar sürecek?
– Taleplerimiz karşılanıncaya kadar?
– Karşılanmazsa?
– Yapmaları için çalışmaya devam edeceğiz.
Fotoğraflarını çekmek istememiz karşısında isteksiz gördüğümüzden, önceden o yönde uyarılar okuduğumuzdan ısrar etmedik.”Örgütümüzün sözcüsü yok, Sözcü gibi görünmek istemiyoruz”, gibi gerekçeler söylediler.
Chalmers öğrencileri okulun İsrail silah şirketi ELBIT ile işbirliği faaliyetlerine son vermesini istiyor. İşbirliği özellikle araştırma alanında sürüyor. ELBIT İsveç savunma sanayii ile ileri seviyede ortak çalışmalar yapıyor. Her iki okul idaresi de talepleri kabul etmiyor.
Türkiye’den de eyleme ilgili tanıdık-tanımadık çeşitli insanları gördük. İranlı politik göçmenlerin ilgisi bize daha yüksek göründü. Onlara Türkiye’deki öğrencilerin yapılan eylemlere ilgili olduklarını söyledik. Eylem’in asıl yükünü çeken grubun İsveç’teki en büyük Filistinli gruba yakın olduğu yani görüş bakımından bize uzak oldukları ve politik konulara girmemeye çok hassasiyet gösterdikleri izlenimi edindik. Ancak eylem alanındaki dayanışma ve eylemin etrafında tahmin ettiğimiz güçlü dayanışma ağı çarpıcıydı. Gezi direnişine katılmış olan iki arkadaş Göteborg Üniversitesi önünde bulunan çadır bölgesindeki görünümün 2013 yılı direnişindeki Gezi Parkı’nı hatırlattığını söyledi.
