ABD istihbarat örgütü, NSA’nın Danimarka ile birlikte yürüttüğü çok gizli istihbarat faaliyetinin İsveç’in Jas Gripen adlı savaş jeti hakkında Danimarka internet kabloları vasıtasıyla casusluk çalışması yürüttüğü ortaya çıktı. Haberi dün akşam Danimarka Radyosu verdi. İstihbarat çalışmasının İsveç dışında, Danimarka Dışişleri ve Maliye Bakanlıklarını ve ayrıca askeri malzemeler üreten Terma adlı şirketi de hedef almış olduğu belirtildi. Hedefler arasında Danimarka’nın en yakın müttefikleri Almanya, Fransa, Norveç ve Hollanda’nın da bulunduğu bildirildi.
ABD ve Danimarka, aralarında yürüttüğü çok gizli ortak istihbarat faaliyetinin İsveç Saab firmasının ürettiği Jas Gripen ve Avrupa savaş uçağı Eurofighter’ın istismar edildiğini iddia eden habere yönelik detay vermekten kaçındığı dikkat çekiyor. Danimarka, söz konusu iki savaş uçağından yeni bir savaş uçağı geliştirmeye çalışıyor. Casusluk haberini veren kaynaklar NSA’nın hangi bilgileri aradığını ve elde ettiği bilgileri nasıl kullandığını ise açıklamıyor.
İsveç Savunma Bakanlığı, haberi veren kaynakların açık olmadığını gerekçe göstererek konu hakkında yorum yapmıyor. SAAB iletişim Koordinatörü de haberi daha dün akşam öğrendiklerini belirterek konu hakkında yorumdan kaçınıyor.
Bu haber Avrupa ile ABD arasında çelişkilerin büyüyor olması düşüncesini de kuvvetlendiriyor. İskandinavya ülkelerinin ABD ile arası en sıkı Avrupa ülkeleri olduğu bilinmektedir.
Haber, HUAWEİ adlı Çinli şirketin İsveç’te karşılaştığı sorunu akla getirdi. Yakın zamanda İsveç’in Posta ve İletişim Yönetim Kurulu’nun, Post- och telestyrelsen – PTS, Çin şirketi Huawei’yi İsveç’teki 5G ağı için açılan ihaleye katmamıştı. Gerekçe İsveç İstihbarat Teşkilatı SÄPO’nun aleyhteki raporuna dayanıyordu. SÄPO, şirketin Çin için istihbarat toplayacağını gerekçe göstermişti. HUAWEI yetkilileri kararı İsveç İdare Mahkemesi’ne götürdü. Mahkeme itirazın görüşülmesine karar verdi. Huawei yetkilileri İsveç istihbaratının aleyhteki kanaate kendileriyle görüşmeden vardıklarını, şirketin bugüne kadar kuşku yaratan hiçbir faaliyetinin saptanmadığını belirttiler. Söz konusu ihalenin ertelendiği bildiriliyor.
Korona sonrasında Çin’in aldığı başarılı önlemler dünyada sempati yaratırken, İsveç’te bir kamuoyu araştırması da İsveç halkının Çin hakkındaki çok olumsuz kanaatinin arttığını belirtiyordu.
Haber, dünyada Çin’e karşı en negatif kanaatin Japonya ve İsveç’te olduğunun saptandığını bildiriyordu.
Son gelişme ise Çin’in Batı ile gelişen ticari ilişkilerinin ABD tarafından engellenmesinin zorlaştığı yorumuna güç kazandırıyor.
Kaynak: Dagens Nyheter, Svt Nyheter, Sveriges Radio
