Artan gelir eşitsizliğiyle derinleşen sosyal adaletsizlik, yoksulluk ve yoksunluk içerisinde en temel ihtiyaçlarını bile karşılayamaz hale gelen halkın yüzde 58’i borçlu durumda.
DİSK Genel-İş Araştırma Dairesinin hazırladığı rapora göre, konut masrafı dışındaki giderler nedeni ile 2020 yılında halkın yüzde 58,3’ü borçlu hale geldi. Buna göre her 10 kişiden 7’si için konut masrafları ağır yüktür ve her 10 kişiden 6’sı borçlu.
Rapordaki veriler şöyle: Kişi başına düşen milli gelir Cumhuriyet tarihinde son yedi yılda ilk kez üst üste düştü. 2012 yılında kişi başına milli gelir ABD doları cinsinden 12 bin 112 olurken, salgınının yaşandığı 2020 yılında ise büyüme oranı yüzde 1,8 olmasına rağmen kişi başı milli gelir ABD doları cinsinden 8 bin 599’a düştü. Dolayısıyla son yedi yılda halk 3 bin 513 dolar fakirleşti.
Ekonomik kriz ve salgının etkisiyle Türkiye’de gelir eşitsizliği arttı. Eurostat verilerine göre gelir eşitsizliği oranı AB üye ülke ortalamalarına göre yüzde 0,348 iken Yunanistan’da yüzde 0,341; İspanya’da yüzde 0,355; Türkiye’de ise yüzde 0,444 oldu. Katsayı sıfıra yaklaştıkça eşitlik artıyor.
Gelir dağılımı eşitsizliği toplumda en zengin ve en yoksul olanlar arasındaki uçurumu da derinleştirdi. Eurostat verilerine göre AB üye ülke ortalamasında en zengin yüzde 20’lik kesim, en yoksul yüzde 20’den 5,24 kat daha fazla kazanıyor. Türkiye’de ise toplumun en zengin yüzde 20’si ile en yoksul yüzde 20’si arasındaki gelir farkı 9,2 kat.
Türkiye’de 2005 yılında yüzde 7,72 olan enflasyon oranı, 2021 yılında 5 kat artarak yüzde 36’ya yükseldi. Gıda enflasyonu ise 2005 yılında yüzde 4,92 iken 2021 yılında 9 kat artarak yüzde 43,80’e çıktı.
Türkiye’de yoksulluk giderek arttı. TÜİK verilerine göre yoksul sayısı son 4 yılda yüzde 11,5 artmıştır. 2017 yılında 15 milyon 864 bin olan yoksul sayısı, 2019 yılında 1 milyon 343 kişi daha artarak 17 milyon 207 bin kişiye, 2020 yılında ise 17 milyon 691 bin kişiye ulaştı.
