Odak Dergisi
Milyonlarca emekçiyi ilgilendiren asgari ücret oranı 11.402 TL olarak açıklandı. Yapılan ara zam ilan edilir edilmez üst üste gelen zamlarla erimeye başladı. 500 Dolar üzerinden tartışılan rakam şimdiden 450 dolar seviyesine düştü.
Halkın alım gücü hızla düşüyor. Seçimlerin hemen ardından birçok ürüne yüksek oranda zamlar yapıldı. Ülkemizde dört kişilik bir ailenin sadece gıda harcaması (açlık sınırı) 12 bin TL’ye yaklaşmış durumda. Yoksulluk sınırı 35 bin TL seviyesinde. Bekâr bir çalışanın yaşama maliyeti ise 13 bin 430 TL düzeyinde.
Bu koşullara rağmen iktidar yanlısı bazı sendikalar açıklanan rakamı makul bularak teşekkür etmekte gecikmediler. Asgari ücret masasında işçilerin temsilcisi olduğunu iddia eden Türk-İş yöneticileri eylem yapmaktan ve tepki göstermekten uzaklaşmış sarı sendikacılığın en kötü örneği olarak yine bilinen tutumunu sürdürdü. Türk-İş Başkanı Ergün Atalay işlerine gelmeyen bir rakam olursa masada olmayacaklarını söylemişti. Milyonlarca emekçi yine iktidar yanlısı sendikalar tarafından satıldılar.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın başına kurtarıcı olarak atanan yeni ismin sermayeye güven vermek için milyonlarca emekçiye yeni ağır yükler getireceği ve kıdem tazminatının gasp edilmesi gibi gelişmelerin gündeme geleceği şimdiden tartışılıyor.
Emekçileri açlık koşullarının, güvencesizliğin, insanlık dışı şartların, iş cinayetlerinin ve çaresizliğin daha da ağırlaşacağı günler bekliyor.
Ülkemizde işçi cinayetleri yürek yakan önemli bir sorun olmaya devam ediyor. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin paylaştığı bilgiye göre mayıs ayında 6’sı çocuk olmak üzere en az 145 kişi çalışırken hayatını kaybetti. İSİG Meclisi’nin 12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Günü’nde paylaştığı bilgide AKP iktidarı döneminde en az 888 çocuğun iş cinayetlerinde öldüğü belirtildi.
Emekçiler roket fabrikasında, belediyelerin yol bakım çalışmalarında, madenlerde, tarımda, inşaatlarda, atölyelerde, tersanelerde ve fabrikalarda önlemi alınabilecek acımasız iş kazalarıyla katledildiler.
Tuzla tersaneler bölgesinde yaşanan iş cinayetlerine dikkat çekmek için Limter-İş, Enerji-Sen, Dev Yapı-İş, Sosyal-İş, Dev Turizm-İş ve İnşaat-İş “8 haftada 9 iş cinayeti, sıra kimde?” pankartı açarak Tuzla İçmeler Caddesini trafiğe kapatıp eylem yaptı.
Seçim öncesi kadro sözü verilen ve yerine getirilmeyen mevsimlik ÇAYKUR işçileri bu duruma tepki göstererek AKP Rize İl binasına giderek seslerini duyurmaya çalıştılar. Hak-İş’e bağlı Öz Gıda-İş Sendikası’na üye olan işçiler, 9200 Mevsimlik ÇAYKUR işçisinin sendika tarafından satıldığını ve sendikacıların AKP ile anlaştığını belirterek geçtiğimiz günlerde sendika binasının önünde eylem yapmışlardı. Binaya alınmayan işçiler “işçiler burada sendika yöneticileri nerede?” “satılmış sendika” sloganları atarak tepkilerini göstermişti. Verilen sözlerin tutulmaması üzerine 2 işçi AKP Rize il binasına girmeye çalışarak sesini duyurmaya çalıştı.
Malatya Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan Mil-May Tekstil firması depremde evleri yıkılan ve ağır hasar gören işçileri tazminatsız şekilde işten atmaya çalışıyor. Çalışanların tazminatlarına el koymak isteyen firma, işçileri imza atmaya zorluyor. BİRTEK-SEN geçtiğimi cuma günü fabrika önünde basın açıklaması yaparak bu zorbalığı kamuoyu ile paylaştı. İşçiler çok uzun saatler kayıt dışı şekilde çalıştırıldıklarını, yoğun baskıya uğradıklarını ve tekstil firmasında çocuk işçi çalıştırıldığını belirttiler.
İnşaat-İş ve Dev Yapı-İş Sendikası İstanbul Finans Merkezi’nde Emlak Konut, YDA Grup ve Kartal Mermer firmaları tarafından üyelerinin gaspedilmek istenen hakları için geçtiğimiz hafta direnişe geçtiler. Salı günü Emlak Konut G.Y.O önünde yapılan eylemde işçiler polisler tarafından darpedilerek gözaltına alındı. İnşaat işçilerinin karşılaştığı bu zorbalık kamuoyunda tepki ile karşılandı. İnşaat-İş ve Dev Yapı-İş’in bu etkili direnişi, İnşaat-İş üyesi Cem Özcanlı’nın gaspedilmek istenen haklarının geri verilmesiyle sonuçlandı.
Öte yandan Dev Yapı-İş Sendikası, Medipol Hastanesi Acıbadem Şantiyesinde Erde Mühendislik ve Yassıkaya Elektrik Firması tarafından ücretleri gasp edilen üyelerinin alacak hakları için direnişe başlayacaklarını belirtti.
Dev Yapı-İş geçtiğimiz cuma günü, Kartal’da bulunan Referans Kartal Loca şantiyesinde temizlik işçisi olarak çalışan üyelerinin, Kiler Holding ve Arma Temizlik firmaları tarafından gaspedilmek istenen hakları için Kiler Holding’e ait olan İstanbul Sapphire önünde bir eylem gerçekleştirdi.
Düzce’de bulunan Aluform Pekintaş Fabrikası işçileri sendikalı olmalarının ardından iş yeri patronunun işten çıkarma zorbalığıyla karşı karşıya kalmışlardı. Bunun üzerine 2022 yılının Ekim ayında işçiler direnişe başladılar. Türk Metal Sendikası’na üye olan çalışanların E-devlet şifreleri alınarak sendikadan istifa etmeye zorlandılar. İşçilerin patron zorbalığına karşı fabrika önünde yaptıkları eylemler Düzce Valiliği tarafından yasaklandı ve gözaltına alındılar. Pekintaş işçileri 19 Haziran Pazartesi günü Şişli’de bulunan Pekintaş İş Merkezi önünde eylem yaparak gaspedilen haklarını istediler.
Soma’da bulunan Yeni Anadolu Madencilik şirketi işçilerinin karşılaştığı haksızlıklara ve sendikal ayrımcılığa dikkat çekmek için şantiye önüne giden Bağımsız Maden-İş Sendikası Genel Başkanı ve yöneticileri iki defa gözaltına alındılar. Maden emekçilerine kelepçe vuruldu ve gece boyunca gözaltında tutuldular.
25 Kasım 2020 tarihinde hakları için Ankara’ya yürümek isteyen Bağımsız Maden-İş üyesi işçilere jandarma tarafından uygulanan şiddet dava konusu olmuştu. Mahkeme yine bilindik bir tutumla madencilerin ve ailelerinin şikâyetiyle ilgili takipsizlik kararı verdi. Aksine işçilere dava açıldı ve haklarını arayan madenciler yapılan 4 duruşma boyunca yargılandılar. Bağımsız Maden-İş Sendikası cuma günü Ermenek’te 4. yapılan duruşmaya katılım ve destek çağrısı yapmıştı.
Şişli Belediyesi işçilerinin iş ve onur mücadelesi uzun yıllara yayılarak devam ediyor. Turan Aktaş, Kakil Yazar ve diğer direnişçi işçiler, işlerini ve haklarını geri istiyorlar. Mücadeleci işçiler belediye başkanının şikâyeti nedeniyle birçok defa darpedilerek gözaltına alınmıştı.
Yine aynı belediyede taşeron işçi olarak çalışan atık işçileri hem taşeron çalışmaya hem de taşeron firmanın alacaklarını ve kıdem tazminatlarını gaspetmesine karşı geçtiğimiz günlerde Şişli Belediyesi önünde eylem yaptılar.
İzmir Büyük Şehir Belediyesi’ne bağlı çalışan Evde Bakım Taşeron İşçileri, işsiz bırakılmalarına karşı bir süredir eylemler yapıyordu. Güvencesiz şekilde çalışan ve işsiz bırakılan emekçiler belediye yetkililerinin sorunu çözüleceği yönünde söz vermesi nedeniyle eylemlerine bir süre ara verdiler.
İBB’de Park ve Bahçeler Müdürlüğü’de işçiyken amirleri tarafından uğradığı sistematik şiddet sonrası işten atılan Bilal Atan, belediye binası önünde sürdürdüğü direnişini uzun bir mücadelenin ardından kazanımla sonuçlandırdı.
KESK/Tüm Bel-Sen 5 Nolu Şube Başkanı Ensari Korkmaz 31 Mayıs’ta keyfi şekilde İBB içinde sürgün edilmişti. Bunun üzerine Tüm Bel-Sen geçtiğimiz günlerde İstanbul Büyükşehir Belediyesi önünde yaptığı eylemle üyelerine karşı uygulanan baskı ve sürgünleri protesto etti. Yapılan eylemde belediyede mülakat ve kişi kayırmacılığının son bulması gerektiği de belirtildi.
Belediye işçileri yıllardır sözü verilen kamuda kadrolu çalışma haklarını istiyor. Çıkarılan KHK’lar ile kamuya geçtikleri iddia edilen, güvencesiz ve asgari ücret koşullarında çalışan belediye emekçileri taşeron işçi olarak çalışmaya devam ediyor. Taşeron Belediye İşçileri Birliği (TABİB) belediye emekçilerinin kadro ve ilave tediye hakkını gündemde tutmaya çalışıyor.
Nakliyat-İş Sendikası üyesi işçilerin Tüvtürk Urfa/Polçak direnişi 1673 gündür devam ediyor. Sendikalı olma hakları gaspedilen araç muayene istasyonu işçileri 5 yılı bulan uzun ve kararlı direnişlerini sürdürüyorlar.
Neo Trend Tekstil işçilerinin başlattıkları direniş uzun bir mücadelenin ardından kazanımla sonuçlandı. 2021 yılı Temmuz ayında iş yeri patronu Kazım Doğan iflas gerekçesiyle 104 işçinin kıdem ve ihbar tazminatına el koymuştu. Farklı iş kolunda bulunuyor olmasına rağmen işçilerin sorunlarına sahip çıkan Nakliyat-İş Sendikası iki yıl boyunca işçilerle birlikte eylemler yaptı. Hafta içi yaptıkları açıklama ile mücadeleyi kazandıklarını ve tüm hakların ödenmesi konusunda anlaşma sağlandığını duyurdu.
Tis görüşmeleri yürüten ve insanca yaşama taleplerini kararlıca savunan Pulver Kimya Fabrikası işçileri verdikleri uzun mücadelenin ardından ilk toplu sözleşmelerini imzaladılar. Petrol-İş Sendikası’nda örgütlü olan işçiler zorlu bir mücadele vermişti. Önce işten atılan arkadaşlarının geri alınmasıyla başarı kazanan işçiler iş yeri patronunun sendikal yetkiye itirazına karşı uyarı eylemlerini sürdürerek yürüttükleri kararlı mücadele ile ilk sözleşmelerini imzaladılar.
Bursa’da bulunan Pakkens Fabrikası işçileri Türk Metal Sendikası’na üye oldukları için işten atılmışlardı. İş yeri patronu direnişi kırmak için tüm işçileri 3 Temmuz’a kadar ücretsiz izne çıkarttı. Patron zorbalığına karşı bir süredir mücadele eden işçiler patrona geri adım attırarak verdikleri mücadeleyi kazandılar.
İmece Ev İşçileri Sendikası 16 Haziran Dünya Ev İşçileri Günü’nde Kadıköy’de eylem yaparak ev işçilerinin karşılaştıkları haksızlıklara dikkat çektiler. İş Kanunu kapsamında yeri olmayan ev işçilerinin yüzde 90’ını kadınlar oluşturuyor. Ev emekçileri kötü ve güvencesiz koşullarda çalışarak iş cinayetlerine kurban gidiyorlar.
Dev-Tekstil Sendikası’nın Çorlu temsilcilik binası ve sendika üyelerinin evleri geçtiğimiz günlerde polis tarafından basılarak üyeler gözaltına alınmıştı. Keyfi şekilde gözaltı süreleri uzatılan ve haklarında yurtdışına çıkma yasağı getirilen sendika emekçileri adli kontrol şartıyla serbest bırakıldılar.
İstanbul Kalkınma Ajansı işçilerinin grevi 39. gününde kazanımla sonuçlandı. İşveren sendikası olan Yerel-Sen’in ücret ve hak kayıplarına neden olacak dayatması karşısında greve çıkan Tez-Koop-İş üyesi işçiler, yapılan anlaşma ile grevlerini kazanımla sonuçlandırdılar.
15-16 Haziran büyük işçi direnişi 53. yılında çeşitli eylem ve etkinliklerle hatırlandı. İşçi Emekçi Birliği’nin çağrısıyla 16 Haziran Cuma günü Kadıköy’de bir eylem gerçekleştirildi. Türkiye’nin çeşitli yerlerinde birçok kurum eylem ve etkinlikler düzenleyerek şanlı 15-16 Haziran işçi direnişini andı.
Emekçiler Türkiye’nin çeşitli yerlerinde tüm zorluklara rağmen hakları için mücadele etmeye ve örgütlenmeye devam ediyorlar.
