İsveç’in IKEA adlı ünlü uluslararası mobilya tekelinin kurucusu Ingvar Kamprad doğduğu bölgedeki (Småland) evinde öldü. 40 yılını İsveç dışında geçirmiş olan Kamprad 2013 yılında İsveç’e dönmüştü. Kamprad kısa bir hastalığın ardından 91 yaşında öldü.
Kamprad IKEA adlı şirketi 17 yaşındayken kurmuştu. Şirketin adı kendi isminin kısaltmasından oluşuyordu: Ingvar Kamprad, Elmtaryd, Agunnaryd. Baştan kalem ve saat satan şirket birkaç yıl sonra mobilya üretimi işine girdi. Şirket 1950 ortalarında kendi mobilya kolektifini üretmeye başlamıştı. Şirketin prensibi, olabildiğince çok insanın satın alabileceği kadar ucuz mobilya üretmekti. Bu prensip İsveç sosyal demokrasisinin “Halkevi” geleneğine uygundu ve şirketin hızla genişlemesine yardımcı oldu. Önce İsveç’te hızla gelişen şirket giderek Avrupa’ya, Kuzey Amerika’ya ve başka ülkeler yanında Rusya ve Çin’e kadar yayıldı. 2015 yılında IKEA’nın 43 ülkede 328 büyük mağazası vardı.
Kamprad 1986 yılında şirketin yönetimini oğluna bırakarak kendisi şirketin danışman olarak çalışmaya başladı.
Basına çok seyrek mülakat veren Kamprad “Ben kötü bir karar alıcı, kötü bir organizatörüm ve çok fazla handikapa sahip bir adamım. Hatta IQ düzeyimin düşük olduğunu da sanıyorum. Ama Tanrı bana lütfetti ve doğru akıl verdi, ben de o aklı çok kez doğru kullanmayı başardım.” sözleriyle dikkat çekmiş ve sempati toplamıştı. Bu sözler İsveç tarzı alçakgönüllülük geleneğine uygun düşüyordu.
Kamprad’ın hayatı iki skandal olayla ünlüdür. İlki onun geçmişindeki Nazi hareketi üyeliğidir. Kamprad 1940 yılında Yeni İsveç Hareketi (Nysvenska Rörelsen) adlı Nazi örgütüne üyeydi. Bu üyelik ilk kez 1950’li yıllarda sona erdi. Kamprad muhtemelen IKEA kurucusu ve patronu ikin aynı zamanda bir Nazi idi. Bu gerçek 1994 yılında ortaya çıktı. Kamprad skandalı, “hayatımın en büyük hatası” diye açıkladı medyaya gözü yaşlı demeç verdi.
Kamprad hakkında bir başka skandal da 2011 yılında ortaya çıkmıştı. Medyanın ortaya çıkardığı skandal, Kamprad’ın vergi cenneti olarak bilinen Lihtenştayn adlı prenslikte (İsviçre İle Avusturya arasında ter alan küçük bir prensliktir) 100 milyarı vergiden kaçırdığı idi.
Kamprad ayrıca cimriliği ve sade yaşamıyla ün yapmıştı. Sade bir hayat yaşayan Kamprad dünyanın en zengin adamlarından biriydi.
İsveç tarihine damga vurmuş insanlardan birisi olan Kamprad’ın ölümü üzerine İsveç yetkilileri başsağlığı açıklamaları yaptılar.
Kaynak: Svt Nyheter: https://www.svt.se/nyheter/lokalt/smaland/ingvar-kamprad-har-gatt-bort,
28 Ocak 2018