Alman Junge Welt Gazetesi’nin haberine göre, Alman resmi devlet televizyonu ARD tarafından, çalışanlarına İsrail-Filistin savaşı hakkında yapacakları haberlere ilişkin nasıl bir dil kullanmaları gerektiğini ifade eden kurallar da içeren bir yönerge gönderildi.
18 Ekim tarihinde hazırlanıp çalışanlara gönderilen yönerge, “Orta Doğu’daki çatışmalarla ilgili raporlama sözlüğü” başlığı taşıyor. 44 sayfadan oluşan “sözlük”, ARD editörlerine yaşanan savaş hakkında tam olarak neyi söyleyip söyleyemeyeceklerini anlatıyor.
Yapılan toplantılar sonrasında hazırlandığı anlaşılan yönergede yer alan bazı ifadeler şu şekilde:
- “Bugün saat 10.30’daki görüşmemizden sonra, Orta Doğu ile ilgili haberlerde kullanılan ifadelere bir kez daha bakıyoruz. Dün de yazdığımız gibi örneğin ‘savaş’ kelimesini kullanıp kullanmadığımıza ve nasıl kullandığımıza tekrar bakmamız gerekiyor.
(Toplantı yapan yöneticiler şu önerileri getiriyor – Odak) ‘Gazze’den İsrail’e saldırı/lar’ ya da ‘İsrail’e terör saldırısı’ ifadeleri tercihimizdir ancak illa ‘savaş’ kelimesi kullanılacaksa ‘İsrail’e karşı savaş’ ifadesi kullanılmalıdır.”
- “Her ne pahasına olursa olsun kaçınılması gereken şey ‘şiddet sarmalı’ gibi ifadelerdir. ‘Orta Doğu’da tırmanma’ ifadesi mevcut durumu yeterince tanımlamamaktadır. Durum çok daha karışıktır.
Lütfen ‘saldırı’ kelimesini tam olarak nasıl kullandığınıza dikkat edin. Bu durumda ‘İsrail’in Gazze’ye yönelik karşı saldırıları’ anlaşılabilir.
Sözlüğün yazarları Orta Doğu’da kimin “iyi” kimin “kötü” olduğu konusunda hiçbir şüpheye yer bırakmak da istemiyor. Bu sebeple şu “bilgilendirme” yer alıyor:
- “Kim neye saldırıyor?
İsrail Ordusu saldırılara karşılık olarak Gazze Şeridi’ne saldırılar düzenliyor. Geçmişte hedefler hep Hamas’ın askeri tesisleri olmuştur. Hamas’ın canlı kalkan olarak kullandığı çok sayıda sivil de bu süreçte hayatını kaybetti. Bununla birlikte, bunların genellikle askeri hedeflere yönelik saldırılar olduğunu her zaman açıkça belirtmeliyiz. Bu bağlamda sürekli ortaya çıkan üstü kapalı ‘hava saldırıları’ ifadesini bir kenara bırakmalıyız.”
Sözlükte öne çıkan bir başka detay ise, “Filistin” tanımlaması. Sözlükte Filistin’in Akdeniz’in güneydoğu kıyısında yer alan ve bugünkü İsrail’i, Ürdün’ün bir kısmını, Gazze ve Batı Şeria’yı kapsayan bölgenin orijinal adı olduğu ifade ediliyor. Devamında ise günümüzde Filistinlilerin Gazze Şeridi’ni ve Batı Şeria’nın bir bölümünü Filistin Devleti olarak adlandırdığı, fakat Filistin’in Birleşmiş Milletler’de yalnızca gözlemci statüsüne sahip olduğu, dünyadaki pek çok devlet tarafından devlet olarak tanındığı ancak örneğin Almanya’nın başka ülkeler gibi Filistin’i resmi olarak tanımadığı ifade ediliyor ve yapılan haberlerde “Filistin” kelimesinin kullanılmasından kaçınılması talimatı veriliyor.
Yönergede ayrıca ARD mensubu gazetecilerin İsrail Ordusu tarafından yapılan açıklamaları eleştirmeden yansıtmaları gerektiği, bu anlayışı benimsemeleri de isteniyor.
