ABD seçimleri bölgeyi ve Türkiye’yi çok etkiledi. ABD’deki iktidar çekişmesi Rusya’ya yaradı. Rusya tek kurşun atmadan Ermenistan’ın ABD’ye yakın durmaya çalışan Başbakanı Paşinyan’ı askeri ve politik olarak perişan etti. Putin Erdoğan’ın Azerbaycan’a destek vermesine ses etmedi. Hem Paşinyan’ı itibarsızlaştırdı hem de gelip Azerbaycan’a yerleşti. Şimdi Karabağ sorunu Rusya’nın inisiyatifinde. Erdoğan her zamanki oyunculuğuyla Batı ile Rusya’yı karşı karşıya getirecek bir perspektifle kendisine güç sağlamayı planlamıştı. Erdoğan Azerbaycan’da güç kazanırsa ABD’den de yardım alarak dinci çeteleriyle Kafkasya ve Orta Asya’yı karıştırmak ister. Erdoğan Azerbaycan Tezkeresi ile elini serbest tutmaya çalışıyor. Rusya Erdoğan’ı tanıyor ve onu sınırlandırmaya önem veriyor.
Biden yönetimi devraldığında Erdoğan ile başka şeyler yanında Kafkasya, Suriye, Doğu Akdeniz, Libya ve Afrika’yı görüşecektir. Erdoğan da Biden iktidarını karşılamak için durumunu sağlamlaştırmaya çalışıyor. Damat istifası ve bazı tutuklu gazetecilerin salıverilmesi buna işaret görülebilir. Erdoğan’ın iktidarını gelişmelere göre ayarlama olanakları vardır. MHP nasıl olsa elinde. CHP uysal, HDP ise etkisiz. Türkiye solu adına güçlü bir gelişme de henüz yok. ABD yönetiminin Erdoğan’ı en çok Kürt meselesinde sıkıştırması beklenir. ABD’nin Suriye’deki durumunu garantiye almadan Erdoğan’ı devirmek için çalışmasını beklemiyoruz. ABD Dışişleri yetkililerinden James Jeffrey’in 2018 yılında söylediği gibi Erdoğan yönetiminin katkıları olmasaydı ABD Suriye’de yaptıklarını yapamazdı. Erdoğan hala kullanışlıdır.
Erdoğan gelişmelere göre MHP’nin hükümete açıktan ortaklığına son verebilir. Bugün MHP’yi Kılıçdaroğlu’na karşı kışkırtan Erdoğan yarın MHP’yi muhalefete memur edip Kılıçdaroğlu’nun yanına katsa ne olur? O zaman Çakıcı’nın ağır hakaretleri Kılıçdaroğlu’nu yumuşatmak işlevi görecektir. Kılıçdaroğlu’na karşı yapılanın tehdit ve hakaret halka karşı yapılmıştır, asla unutulamaz ve asla affedilemez. Öte yandan Eğer Erdoğan at değiştirirse destek bulabileceği kesimler de var..
ABD devlet faaliyeti büyük ölçüde askıda. Trump’ın hükümeti devralacak olan Biden yönetimine bilgi vermediği söyleniyor. Biden, seçimleri devlet bürokrasisi sayesinde kazandı. Trump’ın “hile” dediği, aslen budur. İmkanı olsaydı Trump da Erdoğan gibi saltanat kurardı. Sistem bu dönemde diktatörleri seviyor. Ne var ki Erdoğan saltanatını ABD ve AB sayesinde kurdu. Trımp Amerikan halkının elini-kolunu dışarıdan bağlayacak büyük güçlerden yoksundu. Eğer ABD devlet kurumları itiraz etmeseydi ABD halkı gene de Trump’ı başından atar mıydı, bilemiyoruz. Bu soruya çok kolay olumlu yanıt veren Batı yanlısı liberal solcuları anlamakta zorlanıyoruz. Ama eğer ABD ve AB olmasaydı Türkiye halkı Erdoğan’ı asla iktidara getirmez ve hele hele ona bugünkü yetkilerini asla vermezdi, diye gönül rahatlığıyla söyleyebiliriz. 2007 Cumhuriyet Mitingleri, 2013 Haziran Direnişi, işçi direnişleri ve özellikle yaşadığımız süreçte halkta Diktatörlüğe karşı içten içe sürekli gelişen öfke bize bunu gösteriyor.
Odak Dergisi, 20 Kasım 2020
