Suriye ordusunun başkent Şam yakınlarında Duma’da Işid’e karşı geliştirdiği operasyonda kimyasal silah kullandığı iddiaları üzerine ABD, İngiltere ve Fransa bu sabah 04.20’de Suriye’nin Şam’daki askeri tesislerine bir hava saldırısı düzenlemiş; Suriye devlet televizyonu Humus’ta saldırı sonucu 3 sivilin yaralandığını açıklarken Rusya Savunma Bakanlığı ise “Roketlerin çoğu Suriye hava sistemleri tarafından havada imha edildi” açıklamasında bulunmuştu.
Gerçekleşen saldırılar karşısında çeşitli ülke, kurum ve kişiler müdahaleye destek verirken, bir kısımı ise tepkiyle karşıladı. İşte o açıklamalar:
Trump: Saldırı emri verdim
Trump yaptığı açıklamada saldırı emri verdiğini, “Suriye’ye saldırı emrini verdim, operasyonlar yolda. Bugün Fransa, İngiltere ve ABD haklı bir şekilde bu vahşete ve barbarlığa karşı güçlerini birleştirdi. Bugün askerlerimize sesleniyorum, tanrı onların yanında olsun. Dua ediyoruz ki tanrı ABD’yi korusun” açıklamaları ile duyurmuştu.
İngiltere Başbakanı Theresa May:
ABD ile birlikte saldırıda yer alan İngiltere’nin Başbakanı Theresa May, “Suriye’ye karşı güç kullanmaktan başka alternatif yok” dedi. May, “Bu akşam İngiliz Silahlı Kuvvetlerine, eş güdümlü ve hedefli darbelerle Suriye rejiminin kimyasal silah kapasitesini azaltması ve bunu kullanmaktan caydırması için yetki verdim” ifadelerini kullanırken, “Bu saldırı kimseyi şaşırtmamalıdır. Suriye rejiminin kendi halkına karşı en korkunç ve menfur şekilde kimyasal silah kullanma sicili var. Bu kalıcı davranış kalıbı durdurulmalıdır. Bu sadece Suriye’deki masum insanları korkunç ölüm ve yaralanmalardan korumak için değil, ayrıca bu silahların kullanımını engelleyen uluslararası normun aşındırılmasına izin veremeyeceğimiz için de gereklidir.” diye ekledi.
Fransa Cumhurbaşkanı Macron
ABD ve İngiltere ile birlikte saldırıya destek veren Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da, “Suriye’de kimyasal silah kullanımının normalleşmesine müsamaha edemeyiz” açıklamalarında bulunarak, “Onlarca erkek, kadın ve çocuk kimyasal silahlarla katledildiği için saldırı emri verdim” dedi.
Rusya: Donald Trump ikinci bir Adolf Hitler’dir
Rus parlamentosunun alt kanadı Duma’nın Savunma Komitesi Başkanı Aleksandr Şerin, “ABD Suriye’ye yönelik saldırılar düzenleyerek tüm uluslararası kuralları ihlal ediyor ve Rusya bunu saldırganlık eylemi olarak görmektedir” açıklamalarında bulunurken, “ABD Başkanı Trump sadece dünya çapındaki bir suçlu değil, ikinci bir Adolf Hitler’dir. Bu, ikinci Belgrad’dır. Bu bir dönüm noktasıdır, egemen bir devlete karşı savaş ilanıdır” dedi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova ise akıllı füzelerin “son birkaç yıldır toprakları üzerinde uluslararası terör örgütleriyle mücadele eden meşru bir hükumeti değil, teröristleri hedef alması gerektiğini” söyledi.
AKP: Operasyonu memnuniyetle karşılıyoruz
Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan ABD ve müttefiklerinin Suriye’ye saldırısı hakkında yapılan açıklamada operasyonu memnuniyetle karşıladıkları şu cümleler ile yer aldı: “Türkiye, 7 Nisan günü Duma’da çok sayıda sivilin ölmesine yol açan kimyasal silah saldırısına mukabil ABD, İngiltere ve Fransa’nın bu sabaha karşı Suriye rejimine karşı düzenlediği operasyonu yerinde bir tepki olarak görmektedir. Rejim tarafından gerçekleştirildiği yönünde güçlü şüphe bulunan Duma saldırısı karşısında tüm insanlığın vicdanına tercüman olan bu operasyonu memnuniyetle karşılıyoruz.”
İran: Saldırıyı kınıyoruz, bölgesel sonuçları olacak
Suriye’yi yapılan saldırıların ardından Tahran’dan kınama geldi. İran Dışişleri Bakanlığı, “Şüphesiz ispatlanmış hiç bir belge ve kanıta sahip olmaksızın Suriye’ye karşı askeri operasyon gerçekleştiren ABD ve müttefikleri kendilerini dünyanın jandarması ya da hakimi konumunda sanıyor” açıklamalarında bulundu. Açıklamanın devamında şu ifadelere yer verildi: “Söz konusu saldırı açıkça teröristlerin yenilgilerini, başarısızlıklarını telafi ve yardım etmek için gerçekleştirilmiştir ki direnişçi Suriye halkı geçtiğimiz yedi yıl içerisinde olduğu gibi, denklemin alanda teröristlerin çıkarları yönünde değiştirilmesi için gerçekleşen söz konusu komploları başarısızlığa uğratacaktır. Uluslararası kurumlar ve aynı zamanda bağımsız ülkeler BM üyesi olan bir ülkenin, milli egemenliğine ve toprak bütünlüğüne karşı gerçekleşmiş, uluslararası hukuka aykırı ve şüphesiz bölge ve dünyada barışı, güvenlik ve istikrara zarar vererek terörizm ve aşırıcılığa neden olacak tek taraflı saldırıyı güçlü bir şekilde kınamaları tarihi bir görevdir.”
Almanya: Askeri olmayan yollardan destek vereceğiz
Almanya Başbakanı Angela Merkel, Suriye’ye yönelik askeri müdahaleye dahil olmayacaklarını fakat Suriye yönetimine karşı bir şey yapmamanın da zor olduğunu ifade etmişti. Merkel askeri bir müdahale olması durumunda Almanya’nın askeri olmayan yollarla destek vereceğini belirtti.
İtalya: Lojistik destek
İtalya’da geçen ayki genel seçimlerin ardından geçici başbakanlık görevini yürüten Paolo Gentiloni, ülkesinin Suriye’ye askeri bir müdahaleye dahil olmayacağını açıklamıştı. Gentiloni, yalnızca müttefiklerine lojistik destek sunacaklarını belirtmişti.
BM Genel Sekreteri: Tehlikeli durumlardan kaçının
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, tehlikeli durumlardan kaçınılması çağrısında bulundu. Durumu gerginleştirecek ve acı çeken Suriye halkının durumunu kötüleştirecek eylemlerden kaçınılması çağrısını da yineleyen Guterres, “BM Güvenlik Konseyi üyelerine birleşme ve sorumluluklarına uygun davranma çağrısında bulunuyorum” dedi.
İsrail: ABD liderliğindeki hava saldırıları kırmızı çizgiyi çekti
Reuters’a konuşan İsrailli bir yetkili, ABD liderliğinde Suriye’ye gerçekleştirilen hava saldırılarını ‘kırmızı çizgi’ olarak nitelendirdi. İsmini vermeyen yetkili, “Geçen yıl, Başkan Trump kimyasal silah kullanımının kırmızı çizgiyi geçmek olacağını net bir şekilde ortaya koymuştu. Bu gece, ABD’nin liderliğinde Fransa ve Birleşik Krallık o çizgiyi uygulamaya soktu” dedi.
Çin: Araştırma sonucu belli olmadan adım atılmamalı
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Geng Şuang, kendilerinin her koşulda kimyasal silah kullanımına karşı olduklarını açıklarken; ülkelerin yapıcı tutum alması gerektiğini söyleyerek, Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü’nün Suriye’de araştırma yapmasına izin verilmesi gerektiğini söyledi ve ülkeleri bu araştırmanın sonucu belli olmadan bir adım atmamaya davet etti.
Suudi Arabistan: Müttefiklerimiz talep ederse operasyonda yer alacağız
Suudi Arabistan, Suriye’deki kimyasal saldırı iddialarının ardından sorumluların yargılanması gerektiğini açıkladı.
Dışişleri Bakanı Adil el Cübeyir, ülkenin bir operasyonu destekleyip desteklemeyeceği konusundaki görüşmelerininse sürdüğünü söyledi.
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ise “Müttefiklerimizin talep etmesi durumunda operasyonda yer alacağız” dedi.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu: Egemen güçler bölgeden elini çekmeli
CHP lideri Kılıçdaroğlu, Suriye’ye yönelik gerçekleştirilen hava saldırılarına ilişkin olarak şunları kaydetti: “Kimyasal silah insanlık suçudur. Türkiye çok dikkatli olmalı. Egemen güçler bölgeden elini çekmeli. Sorunumuzu kendimiz çözecek kapasitedeyiz. Sorunu 4 bölge ülkesi çözmeli.”
Uluslararası Af Örgütü: ABD, Suriye’deki şiddetten kaçanlara kapılarını yeniden açmalı
Suriye halkının ‘6 yıldır kimyasal silah kullanımını da içeren ve birçoğu savaş suçu olan yıkıcı saldırılara katlandığını’ söyleyen Uluslararası Af Örgütü’nün Orta Doğu ve Kuzey Afrika Direktörü Raed Jarrar, ABD, İngiltere ve Fransa’nın Suriye’de gerçekleştirdiği saldırıyla ilgili olarak, “Tüm askeri operasyonlarda sivillerin göreceği zararı minimize etmek için gereken tüm önlemler alınmalıdır. Hali hazırda yasa dışı saldırılar karşısında hayatlarını kaybetme korkusuyla yaşayan insanlar, Suriye hükumetinin iddia edilen ihlalleri için daha fazla cezalandırılmamalılar” dedi.
Suriye’de milyonlarca insanın şiddet ve zulümden kaçtığını kaydeden Jarrar, “Trump yönetimi sığınmacıların ABD’ye girmesini engelleyen yasağı devam ettirerek acı çeken kadın, erkek ve çocuklara sırtını dönmemeli. ABD’nin Suriye’deki şiddetten kaçan insanlara kapılarını yeniden açmasının vakti geldi” diye konuştu.
Yunanistan: Suriye’ye saldırıya katılmayacağız
Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras, ABD ile müttefiklerinin Suriye’ye gerçekleştirecekleri saldırıya katılmayacaklarını duyururken barışçıl çözüm yönünde çabalara ihtiyaç olduğunun altını çizmişti.
