Hamza Yalçın
Türkiye devrimci hareketinin kurucu lideri Mustafa Suphi ve yoldaşları, on beşler, 1921 yılının 28-29 Ocak gecesi burjuvazinin çeteleri tarafından Karadeniz sularında katledildiler. 1983 yılının 29 Ocak şafağında dört devrimci, askeri faşist cunta tarafından idam edildi.
Bu iki dönem Türkiye’deki gidiş üzerinde çok büyük etki yaptı. Günümüzden geçmişe bakıldığında devrimcilerin amaçlarının ve mücadelelerinin ne denli anlamlı olduğunu görüyoruz.
Mustafa Suphi liderliğinde 10 Eylül 1920’de Bakü’de kurulan TKP, emperyalizme karşı ulusal kurtuluş savaşında Kemalistlerle omuz omuza mücadele etmek istiyordu. Mustafa Suphiler Türkiye’ye burjuvazinin ve ağaların çıkarlarını esas alan kapitalist bir sömürü düzen değil, emekçilerin çıkarlarını esas alan ve sosyalizme yönelik bir sistemi uygun görüyorlardı. Kuruluşun hemen ardından TKP liderleri bu amaçla Kemalistlerle anlaşarak 1920 Aralık sonlarındaTürkiye’ye geldiler. İşçilerin ve köylülerin mücadelede inisiyatif kazanmaları halinde ulusal demokratik devrim ileriye giderken feodalizmin kökü kazınabilecekti. Burjuvazi bir süre sonra emperyalistlerle işbirliği içinde dini kullanarak Türkiye’yi geriye götüremeyecekti. Türkiye emperyalizme teslim edilemeyecekti.
Mustafa Suphiler Türkler dışındaki halkların inkar edildiği bir Türkiye değil, tüm halkların birbirini yoldaş bileceği bir Türkiye istiyorlardı. Başarılı olsalardı ülkemizde bitmek bilmeyen kardeş kavgası yaşamayacaktık.
Devrim öncesinde Türkiye’den çok daha geri durumdaki Çin’in devrim sayesinde dünyanın en güçlü ülkesi durumuna gelmekte olduğunu görüyoruz. Türkiye çok büyük potansiyeli olan bir ülkedir. Sosyalizm ve emekçilerin inisiyatifi Türkiye’nin gelişme dinamiklerini çok daha güçlü bir şekilde destekleyecekti.
Dahası Mustafa Suphiler başarılı olabilselerdi Rusya’daki Bolşevik devrimin kaderi değişirdi. Devrimin Türkiye’den güç alarak Balkanlar’a ve nüfusu Müslüman olan ülkelere yayılma olanağı artacaktı. Türk dünyası sosyalizmin yurdu olacaktı. Rusya’daki devrim emperyalizm tarafından tecrit edildiği ve hem içeriden hem dışarıdan baltalandığı için, öngöremediği zorlukların içine düştü ve giderek parti iktidarına dönüştü. Ekim Devrimi’nin böylece sosyalist yolundan sapması bütün dünya devrimci hareketini olumsuz etkiledi. Sosyalizm bir türlü kapitalizme gerçek bir alternatif haline gelemedi.
Mustafa Suphilerin başarılı olmaları için o dönemde çok sebep vardı. TKP Türkiye’de işçiler arasında örgütlenmişti ve Rusya’daki savaş esirlerinden bir askeri güç oluşturmuştu. O yıllarda dünyada ve Türkiye’de çok büyük prestij sahibi olan Rusya devrimcileri Bolşevikler, Kurtuluş Savaşı’nın en büyük destekçisiydiler. Ne yazık ki Mustafa Suphiler çok tedbirsiz davranarak burjuvazinin tuzağına düştü ve o çok kritik şartlarda tasfiye oldular. En önemli tarihsel fırsat kaçırıldıktan sonra Türkiye solu devrimci atılım yapabilmek için kırk yıl beklemek zorunda kalacaktı.
Dönemin koşullarında Kemalistlerle ittifaka çok ihtiyacı olan devrimci Rusya bu alçakça cinayeti sorgulayamadı. Mustafa Suphilerin katledilmesi Mustafa Kemal de dahil burjuvazinin ortak suçudur. Çok iğrenç bir şekilde katledildiler. Mustafa Suphi’nin eşi sağ bırakıldı ve seks kölesi olarak kullanıldı. Olay sadece Kazım Karabekir’e veya Enver’e yıkılamaz. Kemalistler, özellikle sol Kemalistler bugün emperyalizme ve dinci diktatörlüğe karşı mücadelede elbette ittifakımızdır. Mustafa Suphileri katledilmesi devrimcilerin burjuvaziye karşı daima tedbirli olması gerektiğini gösterir.
17 Ocak 1981’de Akyazı’da girişilen eylemde hayatlarını kaybeden Ali Aktürk ve Metin Adil Toraman arkadaşlarımız ve 29 Ocak şafağında idam edilen Ömerler 70’li yılların anti faşist mücadelesinin içinden yetişmişlerdi. İktidardaki askeri cuntaya karşı direniş geliştirmek istiyorlardı. Türkiye solu cuntaya karşı etkili bir mücadele ortaya koyabilmiş olsaydı asla bugünkü duruma düşmezdi. Ülkemiz asla bu duruma düşmezdi. Muazzam yiğitliklere ve özverilere rağmen etkili bir direniş ortaya koyamadan ağır bir yenilgi aldık. Türkiye solunun ve halkımızın çektiği sıkıntıların en önemli sebeplerinden birisi budur. O ağır yenilgiden sonra AKP’nin Türkiye’yi teslim almasına varan sürecin önüne geçemedik.
Her birinin hayatı destan olan bu devrimcilerin örnekleri çok önemlidir. Ömerler Denizlerin, Mahirlerin ve İbrahimlerin mücadeleye bağlılıklarını ve kararlılıklarını esas aldılar. “Cunta geldi ve biz çok zayıfız” diye köşemize çekilmedik. O şartlarda mücadeleye devam etmek için bütün varlığıyla ve kararlılıkla ileri atılmak, ne kadar acemice yapılmış olursa olsun, çok önemli bir tutumdur.
Bugün tam da bu kararlı tutuma ihtiyacımız var!
Ölen kahramanlarımızın tamamına yakını ne yazık ki çok erken yaşlarda öldüler. Diğer yandan ise onlar mücadele eden insanların, ilerici insanlığın gönlünde devrimciliğin sembolleri olarak yaşamaya devam ediyorlar. Ölümlerini üzüntü kaynağı haline getirirsek tam da düşmanın istediği olacaktır. Arkadaşlarımız ölmeden önce ailelerine yazdıkları mektupta buna dikkat çekmişlerdi. Mücadele yolunda ölenler mücadele içinde yaşayabilirler. Tarihin bu en uzun gericilik döneminde devrimci mücadeleyi sürdürmek bizlere düştü. Hakkını verebilirsek insanlık, halkımız ve devrimci kahramanlar karşısında mahcup olmayacağız.
Türkiye’de bugün tarihimizdeki en gerici iktidar bütün zorbalığıyla hüküm sürüyor. “Kafalarına sıkacağız”, “dillerini koparın” gibi tehditlerle korku yayıyorlar. Din adına iğrenç bir yolsuzluk ve yağma düzeni kurdular. Türkiye’yi dünyaya dinci terör ihraç eden bir ülkeye dönüştürdüler. Ülkemizin bu faşistlere karşı mücadele edecek bilince ve cesarete sahip devrimcilere ihtiyacı var. Mustafa Suphiler ve Ömerler gibi aklıyla, duygularıyla, eylemiyle ve bütün varlığıyla mücadelenin içinde yer alacak devrimcilere ihtiyacımız var!
Bütün varlığıyla mücadelede yer almış ve almakta olan; mücadelede örneğimiz, zorluklar karşısında güç kaynağımız devrimcileri derin sevgi, saygı ve bağlılıkla selamlıyorum.
Yolumuz Mustafa Suphilerin ve Ömerlerin yoludur!
Yolumuz devrim yolunda düşenlerin yoludur!
