Salı akşamı İspanya’nın Katalonya bölgesinin başşehri Barselona’da binlerce gösterici “Pablo Hasél’e özgürlük!” sloganı atarak gösteri yaptı. Eylemler sırasında arabalar, motosikletler, çöp tenekeleri yakılarak barikat kuruldu. Olaylar radikal sol rapçı Pablo Hasél’in hapse konulması dolayısıyla başladı.
Pablo Hasél terörizmi öven ve kraliyeti aşağılayan şarkı yaptığı ve tweet attığı gerekçesiyle2018 yılında 9 ay hapse mahkum edilmişti. Hapse konulmak için teslim olma süresi Cuma günü sona ermişti. Pablo Hasél pazartesi günü İspanya’nın Katalonya bölgesindeki Lleida Üniversitesi’nde barikat kurdu. Sanatçının Salı günü sabahı polis tarafından zorla yakalanması gösterilere yol açtı. Gösterilerin Çarşamba akşamı Barselona ve Madrid’de daha şiddetli biçimler aldığı bildiriliyor. Aralarında tanınmış insanların da olduğu 200’ü aşkın sanatçı Pablo Hasél’in cezalandırılmasına karşı imza verdi. İspanya’daki sosyal demokrat hükümet Pablo Hasél’in ceza almasına yol açan yasanın İspanya’ya yakışmadığını ve değişeceğini söylüyor.
Pazar günü de Katalonya’da yerel parlamento seçimleri olmuştu. Katalonya İspanya’nın zengin bir parçasıdır. Katalonya’da gayet ileri bir özyönetim bulunmaktadır. Kendi parlementoları ve kurumları vardır. Bölge İspanya ile birlik ve ayrılık yanlıları olarak ikiye bölünmüştür. Seçimlerde İspanya’daki iktidar partisinin Katalonya kolu oylarını yaklaşık iki katına çıkardı. Ama ayrılma yanlısı partiler yüzde 50’yi aştılar. İspanya korona pandemisinin en çok etkilediği ülkelerden birisidir. Barselona’nın başşehir olduğu Katalonya bölgesi de pandemiden çok etkilendi.
Seçimlere katılım olağanüstü düşerek yüzde 53’e geriledi. 2017 seçimlerine katılım yüzde 79 idi.
Katalonya parlementosu 135 milletvekilinden oluşuyor.
Ayrılma yanlısı Katalonya Cumhuriyetçi Solu (ERC) 33, Katalonya için Birlik (Junts) 32 milletvekili çıkardılar. Gene ayrılma yanlısı Halk Birliği Adaylığı (CUP) ise 9 milletvekili çıkardı. Böylece sayı 74 ediyor ki yüzde 51’i geçiyor. Seçimlerde yüzde 23 oy oranı ile en fazla oyu alan Katalonya Sosyalist Partisi (PSC) 33 milletvekili çıkardı. Junts per Catalunya (JPC) sürgündeki eski yerel hükümet başkanı Carles Puigdemont’un partisidir.
2017 seçimlerinde 36 milletvekili kazanmış olan İspanya sağı Ciudadanos oylarının çoğunu PSC’ye kaptırdı 6 sandalyeyle yetindi. Bu parti Franko rejiminin uzantısı bilinmektedir.
Vax adlı yabancı düşmanı partinin 11 milletvekili çıkararak parlamentoya girmesi dikkat çekti.
Ayrılma yanlıları çoğunluğu sağladıklarını belirterek referandum yapılmasını ve politik tutsakların serbest bırakılmasını talep ediyorlar.
Katalonya’da ayrılma konusunda referandum yasak olmasına rağmen bölge özerk hükümet başkanı Carles Puigdemont’un liderliğinde 1 Ekim 2017’de, Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararına rağmen yasa dışı bağımsızlık referandumu düzenlemişti. Hükümet buna Katalonya’nın özerkliğini geçici olarak askıya alarak ve Katalanca liderler hakkında dava açarak cevap verdi. O zamanki Cumhurbaşkanı Puigdemont ve 6 eski Katalan siyasetçi yurt daşına kaçarken eski Katalonya özerk yönetim hükümetinden 9 siyasetçi, devlete karşı ayaklanma, kamu parasını kötüye kullanma ve devletin kurumlarına itaatsizlik suçlarından Ekim 2019’da açıklanan kararla 9 ila 13 yıl hapis cezası aldılar. Daha sonraki Katalonya özerk hükümet başkanı Quim Torra hapistekilerin serbest bırakılması yönünde eylem yaptığı için devlet kurumlarına itaatsizlikten 1,5 yıl kamu görevinden men cezası alarak görevinden olmuştu. Yerine gelen ERC lideri Aragones erken seçim kararı almıştı.
Birlik yanlıları ise milletvekili sayısının oylara uygun olmadığını, seçim sisteminin merkeze (Barselona) karşı taşra şehirlerini gözetttiğini, ayrılık yanlılarının oyların aslında yüzde 50’sinden azını aldıklarını ileri sürüyorlar. Bir de seçimlere katılımın düşük olmasını hatırlatıyorlar.
Ayrılık yanlıları hapisteki siyasetçilerin serbest bırakılmasını ve Katalonya’nın geleceği için referandum yapılmasını talep ediyorlar.
Kaynak: Reuters
